Türkevi Topluluğu, 15 mart İl Genel Meclisi seçimleriyle ortaya çıkan siyasal değişimi konuştu.
Hollanda Türkevi Topluluğu’nun organize edilen ‘Gözlem; Hollanda’da Türkevi-Türkevi’nde Hollanda 3” programına, Türkevi Topluluğu başkanı Veyis Güngör ve DENK Partisi Amsterdam Belediye Meclisi üyesi Süleyman Koyuncu konuşmacı olarak katıldılar.
Konuşmalarda ve sorulara verilen cevaplarda, ortaya çıkan bazı tespit ve yorumlar özetle şu şekilde oldu:
Seçimlerden önce, çevreci grupların Schiphol’da özel jet uçakların inip kalktıkları pisti işgal etmeleri görüldü. Çiftçiler otobana çıkıp yolu kapattılar.
Paris iklim anlaşmasına rağmen hükümet, çevre politikalarını ötelemeye çalıştı. Hükümet çevreci hareketlerle mahkemelik oldu. Çevreciler davayı kazanınca daha da ileri gittiler.
Seçimlerin galibi BBB, Temsilciler Meclisi’nde bir milletvekili ile temsil ediliyordu. BBB milletvekili, seçilince parlamentoya traktörle geldi, boynunda ise, domuz, inek, koyun, keçi amblemleri olan bir kolye vardı.
Çiftçiler Hollanda topraklarının yüzde ellisine sahipler. Bu topraklarda 100 milyon tavuk, 12 milyon domuz, 4 milyon inek ve 600 bin keçi besleniyor. Hayvanların idrar ve gübresinden çıkan amonyak ve azot çevre ve iklim için zararlı görülüyor.
Hükümet hayvan sayısını yüzde 50 azaltmayı planlıyor. Büyük şirketler, para kazandıkları için, çiftçilerin direnişine destek veriyorlar. Fon oluşturarak, seçimler esasında medya organlarında çiftçilerin seslerinin duyulmasını sağlıyorlar.
BBB, her seçimde farklı siyasi partileri destekleyen gezer oyları bu seçimde almayı başardı. Ancak, bu oylar BBB’ye verilen ödünç oylardır. Nasıl, geçmişte diğer partileri yükseltip, düşürdüyseler, bu BBB’nin de başına gelebilir.
Başbakan Rutte’nin partisi VVD, Senato’da muhtemelen BBB ile birlikte çalışacak. Hükümetin çevre ve tarım politikalarıyla, BBB’nin ortaya koyacağı politikaların uyum sağlamaması, bazı çevrelerde erken seçim söylemlerinin ortaya çıkmasına sebep oluyor.
Ancak erken seçim, her ne kadar konuşulsa da, iktidardaki partilerin girdikleri her seçimde oy kaybetmeleri, şimdiki koalisyonu iki yıl daha devam ettireceklerini göstermektedir.
DENK Partisi, kurulduğu tarihten itibaren altı seçim yaşadı. İl Genel Meclisi seçimlerine son 36 yılın en yüksek katılımı olması doğal olarak DENK Partisinin seçimlere girdiği vilayetlerde oy kaybetmesini beraberinde getirdi.
1980’li yıllardan itibaren seçme ve seçilme hakkına sahip Hollanda Türk toplumunun siyasi bilinçlenme süreci devam ediyor. İnişli çıkışlı bir siyasi katılım sürecine sahip Hollanda Türkleri, daha çok siyasi sorumluluk taşımalılar. Örneğin 45.000 Türk vatandaşının yaşadığı Amsterdam Belediye Meclisinde 1 Türk Meclis üyesinin olması, oldukça düşündürücü.
Çevre ve çiftçi aktivistlerin eylemleri seçimlere damgasını vurdu. Paris iklim anlaşmasına rağmen, çiftçiler ‘bizim işimize karışmayın” mesajını verdiler.
15 mart tarihinde Hollanda’da İl Genel Meclisi seçimleri yapıldı. Ancak, akşam sandıkların açılması ve vilayetlerden gelen oy oranlarının açıklanmasıyla, yasama organlarından birisi olan 75 üyelik Senato’da sandalye dağılımı da açıklandı. Dolaysısıyla seçmen, her ne kadar İl Genel Meclisi üyeleri için oy kullanmış olsa da, dolaylı olarak Senato üyelerini de seçmiş oldu. Aynı gün, Hollanda için hayati öneme ve tarihi bir geçmişe sahip olan ‘Su Yönetimi’ üyeleri seçimleri de yapıldı.
İl Genel Meclisi seçimleri sonuçlarıyla, Parlamentonun aldığı kararları ret eden veya onaylayan Senato’da siyasi dengelerin değişmesiyle, önümüzdeki günlerde Hollanda’ya belirsiz siyasi atmosfer olacak. Geleneksel siyasi kadrolarda, çiftçilerin galibiyeti ve iktidara talip olmalarının nasıl karşılanacağı merakla bekleniyor.