AFAD Başkanı Fuat Oktay, Türkiye’nin Suriyeli mülteciler konusunda yapılanları ve yeni mültecilerin gelmesi halinde nasıl bir hazırlık içinde olduklarını anlattı. Yardım konusunda Türkiye’nin dünyada ilk sırada olduğunu belirten Oktay, kamplardaki standartların Birleşmiş Milletler (BM) standardının çok üzerinde olduğunu ve bu nedenle BM’nin kendilerini eleştirdiğini ifade etti. Ülkelerindeki iç savaştan kaçan Suriyelileri Türkiye’nin 4 yıldır gönüllülük esası ile ağırladığını kaydeden Oktay, kampta kamplarda kalan sığınmacılara sunulan hizmetleri ve kamp dışında kalanlar için projelerini paylaştı:
HER SENARYOYA GÖRE PLANLARIMIZ VAR
‘Suriye iç savaşı 4’üncü yılında. Nisan 2011’de başlayan bir süreç… İlk etapta 250 kişinin Hatay’dan girişiyle başlayan bir süreçti. Onun sonrasında sayı hızla arttı. İlk gelenleri Hatay’daki küçük kamplarda misafir ettik. Daha sonra buradaki kamp sayısı 5’e çıktı. Olay devam edince Hatay dışında kamp kurma ihtiyacı doğdu. Hatay’dan sonra ilk kamp Kilis’e kuruldu. AFAD olarak analizlerimizi hep ileriye dönük yaparız. Hazırlıklarımız da bu şekilde olur. Hep alternatifli çalışırız, yani en kötü senaryodan en iyi senaryoya göre aradaki her türlü ihtimale göre hazırlık yaparız. Arkamızda güçlü bir siyasi irade var. İlk günden itibaren Cumhurbaşkanı Erdoğan açık kapı politikası kapsamında net talimatlar verdi.’
ONLARA YÜREĞİMİZİ AÇTIK
‘Israrla ‘konteyner kent’ dedik. Hiçbir zaman kamp demedik. Türk milletinin misafirperverliğini anlatması için sığınmacı kelimesini kullanmadık. Onları misafir olarak görüyoruz. Millet olarak kucağımızı ve yüreğimiz açtık. İlk barınma merkezini Kilis’e kurduk. Savaş ve zulüm artmaya devam etti. Sonra Gaziantep’te çadır kent kuruldu. Urfa, Osmaniye, Malatya, Adıyaman, Kahramanmaraş, Adana başta olmak üzere toplamda 10 ilimize yayılan 22 tane kampımız oldu. Suriyeli kardeşlerimizi bu geçici barınma merkezlerinde ağırlıyoruz. Yapılan yardımların maliyet 4.5 milyar dolara ulaştı. Toplam milli gelir içerisinde bakıldığında Türkiye insani yardımda 1 numara. Yeni göç dalgası olursa hazırlıklarımız tamam, anında hayata geçiririz. Ancak umarız yeni göç olmaz.’
STANDARTLAR ÇOK YÜKSEK
‘Kamplarda hiçbir sorun yaşanmıyor. Kamplarımız uluslararası standartların çok üzerinde. Bu kamplar şirin bir mahalle gibi… Bütün her şey var. Altyapısı, yolları, eğitim kampüsleri, sağlık kampüsleri, lojistik kampüsleri, gıda ve gıda dışı kampüsleri, güvenlik sistemleri, bilişim alt yapısı ile bütün bir sistemden bahsediyoruz. BM kampların standartlarını yükselttiğimiz için bizi eleştiriyor. Pozitif anlamda bir eleştiri tabii. BM’nin birçok ülkede kampı var. Hiçbir kamp bizim standartlarda değil. Bizim kampları görenler BM’nin kamplarını eleştiriyor. Biz kamplarda sadece beslenme ve barınma hizmeti sunmuyoruz. Adeta bir şehir kuruyoruz. Eğitim, sağlık ve lojistik her alanda hizmet veriyoruz. Hem okul öncesi hem de yetişkinlere yönelik kurslarımız var. Mülteciler kamp yönetiminde temsil ediliyor. Daha da önemlisi biz bu sistemi BM standartlarının çok çok altında bir maliyetle gerçekleştiriyoruz.’
Çocuklara ulaşacağız
‘Eğitime çok önem veriyoruz. Sığınmacı nüfusunun yüzde 30’u okul çağındaki çocuklardan oluşuyor. 450 bine yaklaşan bir öğrenci nüfusundan bahsediyoruz. Kamp içindekilerde sorun yok ama kamp dışındaki çocuklara ulaşmak durumundayız. Sağlıkla ilgili Türkiye’de normal vatandaşlar için kullanılan sistemi içerisinde bir sistemi sağlık bakanlığı ile kamp dışı için uygulamaya alıyoruz. MEB ile dışarıya dönük yeni projeyi başlatıyoruz. Son bir yıldır yapılan çalışmaydı. Tüm bu çocukları eğitim sistemine almak istiyoruz. Bir e-okul sistemi ile tamamını sistemin içine almak istiyoruz. Aynı zamanda diploma denklik sorunu vardı. 3’üncü ülke aracılığı ile bu kamplarda denklik eğitimi sürdürülüyordu. Şimdi bu denklik sorununu da kendi sistemimiz içinde çözebileceğimiz bir uygulama hayata geçecek. E-okul sistemi ile alacağız ama yine uygun olan devlet okullarında örgün eğitimin içerisine dahil edilecek. Tabii bizim kendi eğitim saatleri tamamlandıktan sonraki saatlerden bahsediyorum. Bu uygulama fiilen başlamış durumda.’
