Derler ki, bir kurbağayı sıcak bir suya koyun, zıplayıp kaçar. Zira kurbağalar soğuk mizaçlı hayvanlardır. Ama o kurbağayı soğuk suya koyup suyu yavaş yavaş kaynama derecesine gelene kadar ısıtırsanız, o sıcak sudan çıkmak kurbağanın aklına gelmez ve ölür.
Hollanda’dan Belçika’ya selam ile
Bundan birkaç hafta önce Belçika’nın Anvers şehrini gidip görmek istedim. Hemen şuracıkta komşumuz ama Anvers’e henüz hiç gitmişliğim yoktu. Belçika’ya da gideli kaç yıl oldu bilmem. Avrupa Birliği çerçevesinde hiç bir gümrük kontrolü olmadığından, neredeyse başka bir ülkeye girdiğinizi fark etmeyeceksiniz. Neredeyse diyorum. Zira Hollanda’da bir saat yolculuk sonrasında Hollanda dışına çıktığınızı hemen görüyorsunuz.
Geçtiğimiz yıllarda Hollanda’nın bir çok bölgesini çeşitli vesilelerle görme şansım oldu. Belçika’ya girince sadece yolları, binaları, çevre düzenlemesi, trafik işaretlerinin ve altyapısının değil, enerjisinin dahi farkını anında hissediyorsunuz. Çok okuyan değil, çok gezen bilir sözü de daha bir anlam kazanıyor, öğrenmenin tek boyutlu kitaplardan degil, çok boyutlu gerçek hayattan daha etkin olduğunu farkettiğinizde. Hollanda, maddi ve zahiri anlamda, komşularından daha müreffeh ve güzel bir ülke olarak görünüyor.
Kovid dünya zenginini daha zengin etti
Uluslararası yardım kuruluşu Oxfam Novib’in bu hafta “Eşitsizlik öldürür” adıyla yayınladığı araştırma raporuna göre dünyada en zengin 10 kişinin serveti, son iki yıllık Korona sürecinde tam ikiye katlamış. Pandemi sürecinde bu 10 kişi saniyede(!) 15.000 dolar, yani günde 1,3 milyar dolar kazanmışlar. Hatta bu servet artışına %99 vergi konulsa dahi, bu 10 kişinin servetinin Kovid öncesine nazaran 8 milyar daha fazla olacağını yazıyor Oxfam Novib. Hesab etmekle bitmez tabi, zenginin malı züğürdün çenesini yorarmış derler ya atalar.
Terazinin diğer kefesine bakalım: Bunca kaynağa ve zenginliğe rağmen 160 milyon kişi fakirlik seviyesine inmiş. Bu eşitsizlikten en çok etkilenen kesim ise, zaten geri kalmış kesim olan ve özellikle kadın ve kızların olduğu grup olarak tespit edilmiş.
Güzel ülkede zengin-fakir eşitsizliği büyüyor
Hollanda da dünya çapındaki bu trendi izliyor: Hollanda’nın önde gelen en zengin 2000 kişisinin serveti, ülkedeki 10 milyon sıradan vatandaşın servetinden daha fazla imiş. “Korona’dan dolayı ekonomik sistemimizin zayıf tarafları daha belirgin hale gelip büyüyor” diyor Oxvam Novib başkanı Michiel Servaes. Raporda önlem paketleri sunulurken, aşırı eşitsizliğin çözümü için daha adil bir düzen için çağrıda bulunuluyor.
Sürdürülebilir ve adil bir ekonomik düzen için Hollanda hükümetine de büyük bir rol düştüğüne, ancak bu aciliyetin ve önlemler paketinin Millet Meclisinde görüşülecek olan Koalisyon Sözleşmesinde neredeyse hiç yer almamasına da dikkat çekiliyor. Yani Hollanda’nın önemli bir yardım kuruluşu, Hollanda’nın da suyunun yavaş yavaş ısınmaya başladığı uyarısını yapmış önemli bir araştırma raporuyla.
Birinci neslin anısına
Expolife medya prodüksiyon şirketi, Avrupa’daki gurbetçiler olarak bilinen 1. kuşak Türklerin hayat ve hatıralarını belgeselleştiriyor son bir kaç yıldır. Belgesellerin montajlama sürecinde büyüklerimizin hayatlarından, belki bir kısmı hiç ekrana dahi gelemeyecek kesitler izleme şansım oldu. O kadar harika, o kadar hüzünlü ve o kadar ilginç hayat hikayeleri var ki büyüklerimizde. Tek bir dünyada yaşadığımızı zannediyoruz ama bizim bilinç alanımız dışında o kadar farklı dünyalar var ve hayatlar yaşanıyor ki.
Son 40 yılda maddi olarak birinci nesil sonrası çocuklarının sosyal katmanlarda daha iyi yerlerde olduğunu, girişimcilik ve kurumsallıkta kendilerini daha çok geliştirdiklerini görüyoruz. Büyük çoğunluğunu ahirete gönderdiğimiz birinci neslin üyelerinden 70 yaşını aşanların farklı hayat hikayelerine, hayat derslerine rağmen söyledikleri tek ortak noktaları ise şuydu: “Maddi olarak çok kazandık ama manevi olarak kaybettiklerimizin ölçüsünü bilemiyoruz..”
Maddi zenginliğimiz, manevi fakirliğimiz
Bu gelir ve servet dağılımı adaletsizliğinin yanısıra, global ekonomik krizin neden olduğu, geçen yazımda bahsettiğim, ulusal ve global fahiş fiyat artışları, kıtlık ve yokluk (bilinci) verilerini de göz önünde bulundurduğumuzda, HABER gazetesinin manşeti daha bir anlam kazanıyor: Dünyanın en müreffeh, gelişmiş ve mutlu insanlarının yaşadığı güzel ülke Hollanda’da toplum fakirleşiyor mu?
İstatistiki olarak bakarsak aslında, ekonomik kaynaklar yeterince var görünüyor. Toplamda zenginlik ve servet artıyor ancak el değiştiriyor: daha önce 3. dünya ülkelerinde daha belirgin olan, adil olmayan ekonomik düzen sayesinde kaynak, sürekli yoksuldan zengine akıyor. Zenginlik odakli olan kültürle, bereket ve şükür bilincini merkeze alan kültürün arasındaki fark belki de, adil olmayan ekonomik bir düzenle somutlaşıyor.
“Toplum fakirleşiyor mu?” sorusunda, ekonomik eşitsizliğin belki faktörlerinden biri olan düşünmemiz gereken diğer bir yön ise; Hollanda veya dünyanın müreffeh ya da mütedeyyin olarak bilinen diğer ülkeleri, manen ve ahlaken fakirleşiyor mu? Yaşadığımız kriz sadece bir ekonomik buhran mı yoksa manevi ve ahlaki bir krizin de etkisinde miyiz? Gelecek nesillere bırakacağımız maddi mirasımız için çok gayretliyiz, ama bize aktarılan güçlü ve manevi mirasımızı, bereket bilincini gelecek nesillere aktarmanın hesabında mıyız?
Bereket bilinci ve Fatiha
Birinci neslin hatıratını belgeleştirerek tarihe küçücük bir not düşen bir ailenin ferdi olarak kendi anne ve babamızın hatıratını tarihin sayfalarına kaydedememenin de bir ukde olması nedeniyle belki.. Belki de 15 Şubat’larda ve 15 Eylül’lerde vefat yıldönümü tekerrürü nedeniyle.. Rahmetli babamızın ve rahmetli annemizin aziz hatıralarına, sevgili okuyucumdan bir Fatiha isteyeceğim bu yazıda.
Onların bize bıraktıkları manevi mirasa teşekkür anlamında. Ve bizlerin gelecek nesillere bırakacağımız manevi mirasa katkı olsun umuduyla. Yaşadıkları müddetçe anne- babalarınızın ellerinden öpmenizi ve hikayelerini dinlemenizi öneriririm. Bolluk ve bereket, anne-babanın gönlünü almaktan geçermis zira.
Servetinizin, zamanınızın, kazancınızın, huzurunuzun, sağlığınızın, sevginizin, yuvanızın, bilincinizin bereketi bol olsun. Bereket bilinciniz olsun. Sevgi ve dua ile.
