Ik ben van mening dat het lerarentekort mede door het verbeteren van het imago kan worden teruggedrongen. Leerlingen die bezig zijn met het kiezen van een vervolgopleiding moeten de lerarenopleiding weer terug op hun lijstje zetten.
Op veel scholen vormen allochtone leerlingen al lang de meerderheid, terwijl het aantal allochtone docenten nog op de vingers van een hand te tellen is. Autochtone docenten zelf zeggen het moeilijk te vinden deze leerlingen goed te begeleiden. Veel leerlingen voelen zich op school niet begrepen.
Ook de contacten met allochtone ouders zijn moeizamer, al was het maar vanwege de gebrekkige communicatie.
Ik was laatst als gastdocent uitgenodigd om aan studenten van de PABO, de toekomstige leerkrachten op een basisschool een verhaal te vertellen over opvoeding bij Turkse kinderen in Nederland. Het was voornamelijk een verhaal uit de praktijk; mijn eigen ervaringen en de verhalen die ik in mijn omgeving heb gehoord. De studenten die naar mijn verhaal luisterden, hadden erg veel vragen. Er is veel onwetendheid, vooroordelen. Studenten hadden nog weinig informatie over hoe de meeste allochtone kinderen worden opgevoed; tweetaligheid, religie, cultuurverschillen, advisering na de CITO toets, hoe betrek je allochtone ouders bij het onderwijs? Allemaal vragen en onderwerpen die de revue passeerden. Opvallend is dat docenten van de lerarenopleidingen zelf nog weinig training krijgen in interculturele competenties. Op de lerarenopleidingen buiten de Randstad wordt sowieso vaak minder aandacht aan dit thema gegeven. Ongeveer 50 studenten waren gekomen voor mijn gastcollege. Er was geen een allochtone student bij. Ik vroeg aan de zaal of er allochtone studenten waren aan de PABO in Den Bosch. Op een school van ongeveer 400 studenten zijn er 5 allochtonen. Dat is erg weinig en een mislukte kans voor de Nederlandse samenleving. Waarom zijn er zo weinig allochtone leerkrachten?
Onderzoeker Freddy Weima zegt: “We hebben ook geprobeerd de instroom op de pabo en lerarenopleiding te vergroten, alsmede behoud en doorstroom van allochtone leerkrachten te bevorderen. Inmiddels zien we dat de instroom daadwerkelijk is verbeterd, maar de uitstroom blijft zorgelijk.’ Veel biculturele jongeren – en met name de meer getalenteerde – kiezen voor administratieve en juridische beroepen. Ze gaan naar de heao en versmaden pabo en lerarenopleiding. ‘Uit ons onderzoek is gebleken dat status een grotere rol speelt bij deze jongeren dan bij autochtone leeftijdsgenoten. Het imago van het onderwijs is niet goed genoeg.’ Biculturele studenten die wel voor pabo of lerarenopleiding kiezen, vallen eerder uit. Na één jaar geeft zo’n dertig procent van de autochtonen het op, onder allochtone studenten bedraagt dat percentage maar liefst vijftig.”*
Waarom zou je docent worden? Wie vertelt hoe leuk het is om elke dag weer contact te hebben met jongeren of hoe euforisch je kunt worden als alle leerlingen de moeilijke stof, na een nieuwe uitleg, opeens wél goed begrijpen? Hoeveel voldoening het geeft als een leerling zijn hart bij jou uitstort om vervolgens weer blij naar huis te gaan en hoe het is om met tranen in je ogen te zien dat je hele mentorklas, mede dankzij jouw begeleiding, geslaagd is?
Ik ben van mening dat het lerarentekort mede door het verbeteren van het imago kan worden teruggedrongen. Leerlingen die bezig zijn met het kiezen van een vervolgopleiding moeten de lerarenopleiding weer terug op hun lijstje zetten. Dit gebeurt echter alleen als leerlingen en ouders het onderwijs weer gaan zien als een leuke, uitdagende, sociale en bijzondere werkomgeving en niet als een soort afvalputje van het bedrijfsleven. Last but not least: ongeveer 60 dagen per jaar vakantie! Wil jij ook docent worden?
* Special ‘Meer kleur voor de klas – 22 februari 2008
