İlhan KARAÇAY’ın haberi
2006 yılında, Birleşmiş Milletler nezdinde yapılan, ‘Uluslararası Göç ve Kalkınma Konusunda Yüksek Düzeyli Diyalog Toplantısı’nda alınan bir karar gereği, ‘Küresel Kalkınma ve Göç Forumu GFMD’ oluşturulmuştu.
Belirli aralıklarla dünyanın farklı bir ülkesinde yapılan toplantıların sonuncusu, bu yıl İsveç’in dönem başkanlığında Stockholm’da yapılmıştı.
Ülkelerin Dışişleri Bakanlıkları himayesinde yapılan çalışmaların sonuncusuna Hollanda’dan Veyis Güngör katıldı.
‘Küresel Kalkınma ve Göç Forumu’ 2015 yılı toplantısının İstanbul’da yapılacak olması nedeniyle, bu hafta Ankara’da bir hazırlık toplantısı yapıldı. Dışişleri, İçişleri, Kalkınma, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlıkları ile Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı yetkilileri ve çok sayıda akademisyenin çok sıkı güvenlik önlemleri altında yapılan toplantıda, Hollanda hazırlık komitesinde görev alan, Türkevi Araştırmalar Merkezi Başkanı Veyis Güngör de yer aldı.
Türkevi Araştırmalar Merkezi Başkanı Veyis Güngör, ‘Küresel Göç ve Kalkınma Forumu’ faaliyetleri ile ilgili olarak şu açıklamayı yaptı:
Türkiye, onyıllardır göç alan ve göç veren bir ülke. Etrafımızdaki ve bölgedeki ülkelerde Afganistan, Irak, Suriye hatta Afrika ülkelerinden bir çok insan Türkiye’ye sığındı. Son gelişmelerle birlikte, mültecilerin sayısı 2 milyonu aştı. Ancak, Türkiye’de, göç olayını anlatan uluslararası bir filim yapılmadı. Türkiye, göç kavramını hala, ‘köyden kente çalışmak için gelen insanların hikayesi’ olarak algılıyor. Oysa göç, artık küresel bir gelişmedir. Dünya gündemini meşgul ediyor. Kaldı ki, Türkiye geçtiğimiz yüzyılda, başta Avrupa ülkeleri olmak üzere, sayıları 5 milyona ulaşan bir dış göç hareketliliğine muhatap olmuştur. Hem ülkeye gelen 2 milyon mülteci hem de dünyanın farklı ülkelerinde yaşayan milyonlarca Türk vatandaşı, göç konusunun Türkiye için kaçınılmaz bir çalışma alanı olduğunu göstermektedir. Diğer taraftan, Türkiye Orta Doğu’dan Avrupa’ya gelmek isteyen mültecilerin geçiş kapısı olması dolayısıyla, dünya mülteciler sorunsalı için de önem arzetmektedir.
Gerek bu sebepler ve gerek Türkiye’nin 1 Temmuz 2014 tarihi itibarıyla Birleşmiş Milletler’in bünyesinde yürütülen ‘Küresel Göç ve Kalkınma Forumu’ (Global Forum on Migration and Development-GFMD)’nin dönem başkanlığını üstlenmesi, Türkiye’nin bundan böyle göç ve kalkınma alanında küresel bir aktör olma zorululuğunu beraberinde getirmektedir. Bunun en güzel örneği, Türkiye’nin 2015 yılında Küresel Göç ve Kalkınma Forumu’nun yıllık zirve toplantısına ev sahipliği yapacak olmasıdır.
Türkiye’nin dönem başkanlığında göstereceği aktif ve çok boyutlu çalışma, Türkiye’nin önümüzdeki 5 yılda düya gündeminde olmasını göç ve kalkınma konusunda da söz söyleyen ve icraatlar yapan bir ülke olma şansını yakalayacaktır.
Küresel Göç ve Kalkınma Forumu nedir?
2006 yılında BM “Uluslararası Göç ve Kalkınma Konusunda Yüksek Düzeyli Diyalog Toplantısı (High-Level Dialogue on International Migration and Development) nezdinde alınan bir karar gereği, kısa adı GFMD olan Küresel Kalkınma ve Göç Forumu oluşturuldu. Belirli aralıklarla dünyanın farklı bir ülkesinde toplanan Forum, 2014 yılında İsveç dönem başkanlığında Stockholm’da toplandı. Toplantılar üç ayrı bölüm halinde altı gün sürüyor. Bu bölümler sosyal aktiveteler, sivil toplum günleri ve devletlerarası yapılan faaliyetlerdir. Örneğin, Stockholm’da yapılan Forum toplantısının ikinci bölümü, ‘Sivil Toplum Günleri’ olarak 12 ve 13 Mayıs tarihlerinde gerçekleştirildi.
Sivil Toplum Günleri’ne Asya, Amerika, Avrupa ve Afrika’da etkin olan 254 Sivil Toplum Kuruluşu lideri ve temsilcisi katıldı. Toplantıya bazı ülkelerin Büyükelçileri ve Konsoloslarının da katıldığı gözlendi. Protokol konuşmaları ve sunumlardan sonra paralel çalıştaylar ve devamında gerçekleştirilen beyin fırtınalarında küresel hareketlilik ve göç, diyaspora ve bölgesel kalkınmalara etkileri ve karar vericilerde ilişkiler, transnasyonal projeler, kaçak işçiler, göçmen hakları gibi konular ele alındı.
Stockholm toplantılarının üçüncü bölümüne, Avrupa Birliği Bakanı ve Başmüzakereci Mevlüt Çavuşoğlu da katılarak bir konuşma yapmıştı. Türkiye GFMD’nin dönem başkanlığını da resmen almış oldu. Böylece ‘Küresel Göç ve Kalkınma Forumu’ 2015 yılında Türkiye’nin ev sahipliğinde İstanbul’da yapılacak.
Diaspora küresel bir pazardır!
Diaspora gruplarının ‘dünyayı anavatana’, ‘anavatanı ise dünyaya’ bağlayan bir aktör olduğu düşünülürse, sadece Avrupa’da yaşayan Türk vatandaşlarının, Türkiye’ye ve bulundukları ülkelerin kalkınmasına yaptıkları katkılar hayati önem taşımaktadır. Avrupalı Türkler’in yaşadıkları ülkelerde edindikleri tecrübe, bilgi, network ve yönlendirdikleri sermaye göç ve kalkınma açısından büyük önem arzetmektedir.
Avrupa’daki Türkler, başta Avrupalı Türk girişimciler olmak üzere, Türk kökenli siyasetciler, sivil tolum kuruluşları ve toplumda başarı elde etmiş bireyler, hem anavatan Türkiye için hem akraba topluluklar hem de Türkiye’nin gönül coğrafyasındaki gruplar için şans olabilir. Ancak bu kitle, günümüzde diaspora gücünün yaptırımları hususunda bilinçlenmelidir. Avrupa ekomisinin gidişatıyla göçmenler üzerinde oluşturulan olumsuz algı ve hava’nın etkisinden kurtulmalı ve gelecek perspektifi ortaya konulmalıdır. İşte o zaman Avrupalı Türkler, gelişen yerel sektörlerde küresel Pazar ağları oluşturma rolünü üstlenebilirler.
GFMD çerçevesinde bizim de içinde yer aldığımız ve Hollanda’da yapmış olduğumuz hazırlık çalışmalarında öne çıkan maddeler ve çalışma alanları şu şekilde özetlenebilir:
Kamuyoyu algısı
Bir çok Avrupa ülkesinde olduğu gibi, Hollanda’da da malasef toplumsal ve siyasi tartışmalarda göçmenler olumsuz bir şekilde gündeme gelmektedir. Bu konuda başta göçmen kuruluşlar olmak üzere karar vericiler göçmenlerin toplum gelişmesine yaptıkları katkılara vurgu yapıp, olumsuz algının değişmesine katkıda bulunmalılar.
Ortaklık ve diaspora kuruluşlarının alana dahil edilmesi
Hollanda’da göç ve kalkınma alanında çalışmalar yapan yeterli diaspora kuruluşu bulunmaktadır. Öncelikle bu kuruluşlar arasında ortak çalışmalar geliştirilmeli, sinerji oluşturulmalı ve bu çalışmalara özel sektörle birlikte sosyal sorumlu girişimciler de ortak edilmelidir. Göçmen kuruluşların, yerli ve geleneksel kalkınma işbirliği kurum ve kuruluşlarıyla daha intensif bir çalışmaya girmesi öngörülürken, göç ve kalkınma alanının Hollanda kalkınma işbirliği politikasının bir parçası haline gelmesi kaçınılmazdır.
Göç ve kalkınma alanında çalışma yapan diaspora kuruluşları Hollanda hükümetinin kalkınma işbirliği politikasının muhatabı olmalıdır. Göçmen kuruluşlarının anavatanla iyi ilişkilerinin olduğu, halkı ve ihtiyaçlarını daha yakından bildiğinden hareketle, Hollanda kurum ve kuruluşlarının bundan faydalanmasının altı çizilmelidir. Bunun için Hollanda kurumlarının göçmen kuruluşlarla daha sıkı bir işbirliğine girmesi kaçınılmazdır.
Post 2015
2015 yılında millenyum hedefleri sonuçlanıyor. Ancak, öngörülen hedeflerin bazıları tam olarak gerçekleştirilememiştir. Örneğin 2015’te dünyada yoksulluk sorunu tamamiyle ortadan kaldırılamamıştır. Dolayısiyle 2015 sonrası yeni hedefler ortaya konulacaktır. BM’nin ‘High Level Paneli’nin yayınladığı tavsiye raporunda yer alan yeni (eski) hedeflerin bazıları şunlardır:
- Su ve sanitere üniversal ulaşım
- Sürdürülebilir enerjinin sağlanması
- Kız çocukları ve kadınların konumlarının iyileştirilmesi
- İş imkanlarının oluşturulması, hakkani büyüme
- Tabii yardım kaynaklarının iyi idare edilmesi
- İyi yönetim ve etkili kurumların oluşturulması
- Stabil ve barışcı bir toplumun oluşturulması
2015 İstanbul Forumu’na hazırlık çeçevesinde, birincisi Konya olmak üzere, İstanbul’da iki ayrı etkinlik organize ederek, Türk sivil toplum kuruluşlarının dikkatini ‘Küresel Göç ve Kalkınma Forumu’na çekmek istiyoruz. Özellikle İstanbul’da yapmayı planladığımız faaliyet, ya GFMD’nin İstanbul’daki Sivil Toplum Günleri programı içinde ya da o tarihten bir gün önce organize edilecektir. Böylece kurum olarak küresel bir konu olan göç ve kalkınmaya katkıda buunmayı hedefliyoruz.
