Konforunu bozmayan insan, konforunu er ya da geç kaybetmeye mahkumdur!
Pazar gecesi sona eren Avrupa Parlamentosu (AP) seçimleri, Avrupa’da önemli değişimlere neden oldu. Birçok büyük ülkede aşırı sağın partiler hatırı sayılır kazanımlar elde etmesi dikkat çekti. Örneğin, Fransa’da Macron erken seçim kararı aldı. Avrupa Birliği üyesi 27 ülkede, 720 sandalyeli Avrupa Parlamentosu’nda aşırı sağın yükselişi en çok dikkat çeken unsur oldu.
Seçim sonuçlarına göre, merkez-sağdaki Avrupa Halk Partisi (EPP) en büyük grup olarak kaldı. Merkez-soldaki Sosyalistler ve Demokratlar İlerici İttifakı (S&D) ise ikinciliğini korudu. Ancak aşırı sağdaki Avrupalı Muhafazakârlar ve Reformistler (ECR) ile Kimlik ve Demokrasi (ID) gruplarının güç kazandığı görülüyor. Ayrıca, herhangi bir gruba dahil olmayan radikal sağ partilerin de parlamentoda temsilinin artması tedirginlik yaratıyor. Almanya, Fransa ve İtalya gibi büyük ülkelerde aşırı sağın yükselişi, 1930’lardaki Nazi Partisi’nin performansını anımsatıyor.
EPP’den Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, pazar akşamı seçim sonuçlarını, “Bugün EPP için güzel bir gün. Seçimleri kazandık” diyerek kutlasa da Avrupa’da çığ gibi büyüyen aşırı sağcı akımlara da dikkat çekti. Von der Leyen, AB parlamentosunda “aşırılıklara karşı bir kale” inşa etmek zorunda olduklarını vurguladı.
Almanya’da muhafazakâr CDU/CSU, 2019 seçimlerine yakın oy alarak yüzde 30 ile birinci parti oldu. Radikal sağdaki AfD ise oy oranını yüzde 5 artırarak yüzde 16’ya yükseldi. AfD, Avrupa Parlamentosu’ndaki aşırı sağcı grup ID’den atılmış olmasına rağmen parlamentoda 17 milletvekiliyle temsil edilecek. Başbakan Olaf Scholz’un partisi SPD ise yüzde 14 ile üçüncü parti oldu.
Fransa: Macron’a Ağır Darbe
Fransa’da sandık çıkış anketlerine göre aşırı sağdaki Marine Le Pen’in partisi Ulusal Birlik (RN), 2019’daki seçimlere kıyasla 10 puan yükselişle yüzde 31,5 oy aldı. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un liberal partisi Rönesans ise yüzde 15’te kaldı. Bu sonuçların ardından Macron, parlamentoyu feshetme ve erken genel seçime gitme kararı aldı. Ülke 30 Haziran-7 Temmuz tarihlerinde seçime gidecek. Macron, milliyetçiliğin yükselişini ülkemize ve Avrupa için büyük bir tehlike olarak nitelendirdi.
İtalya: Meloni Zafer Kazandı
İtalya’da Başbakan Giorgia Meloni’nin geçmişi neo-faşist hareketlere dayanan partisi İtalya’nın Kardeşleri (FdI), 2019 seçimlerinde yüzde 6,4 oyla beşinci parti iken, bu seçimlerde yüzde 28,8 oy alarak birinci parti oldu. Muhalefetteki merkez sol Demokratik Parti yüzde 24 oyla ikinci oldu. Koalisyon hükümetinin ortaklarından aşırı sağdaki Lig ise yüzde 9’a geriledi.
Hollanda: GroenLinks-PvdA birini parti oldu
Yurdumuz Hollanda’da GroenLinks-PvdA ittifakı (8 sandalye) en büyük parti olurken, Geert Wilders aşırı sağcı PVV partisi (6 sandalye) seçimlerinin en büyük kazananı olarak öne çıktı. VVD 4, D66 3, CDA 3, BBB 2, SGP 1, NSC 1, PVDD 1 ve Volt partisi, sürpriz yaparak 2 sandalye kazandı. Türk kökenli adaylardan ise hiçbiri seçilemedi. Benim de desteklediğim Ufuk Kâhyatoplamda 9859 tercihli oyla aldı. Türk kökenli adaylar içinde en fazla oyu alsa da maalesef seçilemedi. Türk kökenli seçmen, konforlu koltuklarından kalkıp seçim sandığına gitmedi. Bizim seçmenimiz lafa gelince mangalda kül bırakmayan, iş işten geçince her zaman olduğu gibi vah tüh diyen türdeniz.
Belçika: Başbakan İstifa Etti
Belçika’da radikal sağ parti Vlaams Belang (yüzde 14,5) ve sağcı Vlaams-nationalistische N-VA (yüzde 14) en büyük kazananlar oldu. Başbakan Alexander De Croo’nun partisi olan liberal Open VLD büyük bir yenilgiye uğradı ve De Croo istifa kararı aldı.
İskandinavya: Popülist Partiler Geriledi
İskandinavya’da popülist partiler gerilerken, seçmenler daha çok iklim değişikliği ve Ukrayna savaşına yönelik kararlı bir AB arayışında.
Diğer Ülkelerde Durum
– Macaristan: Başbakan Viktor Orban’ın Fidesz Partisi yüzde 44 ile önde.
– Polonya: Başbakan Donald Tusk’un muhafazakâr-liberal partisi KO yüzde 37 oyla birinci oldu.
– İspanya: Hristiyan demokrat Parti Partido Popular (PP) yüzde 32,4 oyla en büyük parti oldu.
– Yunanistan: Başbakan Kyriakos Mitsotakis’in sağ partisi yüzde 28-32 oyla birinci oldu.
– Slovakya: Liberal muhalefet partisi seçimlerde en büyük parti oldu.
– Malta: İktidar partisi Labour, Avrupa Parlamentosu’ndaki 6 sandalyeden 3’ünü kazandı.
Genel Durum
Avrupa genelinde radikal sağ partiler birçok ülkede oylarını artırırken, merkez sağ ve merkez sol partiler parlamentodaki yerlerini büyük ölçüde korudu.
1930’lardaki ekonomik krizler ve iç kargaşalar, Nazi Partisi’ni demokratik yollarla iktidara getirmiş ve Adolf Hitler 1933’te Almanya Şansölyesi olmuştu. Hitler, demokratik söylemlerle adım adım şansölyelikten diktatörlüğe geçmiş ve İkinci Dünya Savaşı’nı başlatmıştı. Günümüzde aşırı sağcı trend devam ederse ve bizler konforlu koltuklarımızdan kalkıp oylarımızı kullanmazsak, o günkü tehlikeleri tahmin edemeyeceğimiz kadar yakınımızda bulabiliriz.
Tabii ki içimizi yakan çağımızın utancı Filistin soykırımı hakkında da Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) Gazze için ilk kez ateşkes kararı aldı. Netanyahu’nun destekçisi ve hamisi ABD Başkanı Joe Biden’ın açıkladığı ve ilk aşamasında Gazze’de hemen ateşkes öngören 3 aşamalı teklif kabul edildi. 15 üyeli BMGK’de yapılan oylamada, ABD’nin sunduğu karar tasarısı 14 “evet” oyu alırken, Rusya “çekimser” oy kullandı. Kararda, 3 aşamalı teklif uyarınca; ilk aşamada hemen ateşkes, kadın, yaşlı ve yaralı esirlerin serbest bırakılması, Filistinli esirlerin takas edilmesi, İsrail güçlerinin Gazze’de nüfus bulunan yerlerden çekilmesi, insani yardımın artırılması, temel hizmetlerin yeniden inşası, Filistinli sivillerin Gazze’nin kuzeyi dahil tüm şerit genelinde evlerine dönmesi ve uluslararası toplumun gerekli konut katkısı yapması öngörülüyor. İnşallah vicdan sahibi insanlar bu ateşkesi kalıcı hale getirir ve barış içinde iki halkın yaşayacağı bir düzen kurulur.
Sağlıklı, huzurlu ve barış içinde kalın.
