İslam Dünyasına 8 dilde “barış ve kardeşlik” çağrısı

İslam dünyasında yaşanan krizler, siyasi ve askeri gerilimler, mezhep ve meşrebe dayandırılmak istenen çatışmalar, İslâm dünyasının güvenliğini tehdit edecek boyutlara ulaşmıştır. Son olarak Musul başta olmak üzere Irak ve Suriye ekseninde yaşanan kaos ortamı, gerilimi daha da tırmandırmıştır. Bu süreçte üretilen karşılıklı şiddet içerikli beyanlar, cihad ilanları, mukaddes mekânların tahribine dönük tehditler, insan kaçırma ve öldürmeler, yaklaşmakta olan kitlesel faciaların ön sarsıntıları mesabesindedir. Bu olayların büyüyerek geri dönülemez bir noktaya gelmesi durumunda, İslam dünyasında insani, toplumsal, dini ve mezhebi açılardan kalıcı parçalanmalar yaşanması kaçınılmaz olacaktır.

Bu bağlamda herkesi sorunun çözümü için ortak hareket etmeye ve aşağıdaki hususlar çerçevesinde davranmaya davet ediyoruz.

1. Müslüman kimliği, her türlü mezhebi, meşrebi, coğrafi, etnik, siyasi ve politik aidiyetin üstündedir. Hiçbir yapı, İslam kardeşliğini ve vahdetini bozmaya yönelik çalışmalara izin vermemelidir. Kur’an ve Sünnet, insanların birbirine canını, kanını, malını ve ırzını dokunulmaz kılmıştır. Haksız yere bir insanın kanını dökmek, dini bakımından en büyük cürüm olarak kabul edilmiştir.
2. 1400 yıldır bütün farklılıklarıyla bugünlere gelen bir toplumu dini, mezhebi ve etnik temellere dayalı bir yapı ile yönetme imkânı yoktur. Hiç kimse ya da hiçbir grup, bir başkasının inancına, değerine ve düşüncesine savaş açamaz. Herkes yaşadığı topraklarda tarihsel birikimine uygun olarak özgürce yaşama hakkına sahip olmalıdır. Bunun aksine olan her tutum ve davranış, selam ve eman yurdu olan bu topraklarda fitne çıkarmak isteyen unsurlar olarak görülmelidir.
3. Tarihsel süreç içerisinde ortaya çıkan Ehl-i Beyt ve Ehl-i Sünnet geleneklerini birbirine karşıt olarak görüp bunun üzerinden güç mücadelesine girmek büyük bir fitne olarak görülmelidir. Ehl-i Beyt de Ehl-i Sünnet de Hz. Peygamber Efendimizdendir. Bu unsurların birbirleriyle çatışma halinde olduğunu savunmak, asla kabul edilemez.
4. Herhangi bir Müslüman grup, fırka veya cemaatin, kendi dini anlayışını mutlak hakikat kabul ederek diğer anlayışları ötekileştirmesi, tekfir etmesi, tekfir ettiklerini de ölüme mahkûm etmesi asla kabul edilemez. Bu tür anlayışları meşrulaştıracak hiçbir yaklaşım, anlayış ve görüşün, İslâm’dan destek bulması mümkün değildir.
5. Müslümanım diyen herkes İslam dairesindedir. Hiç kimsenin bir başkasını İslâm’dan çıkartma salahiyeti yoktur. Tekfiri esas alan yapılar, nasıl ki tarihte Müslüman vicdanlar tarafından mahkûm edilmişse bugün de nevzuhur bu düşüncelerin maşeri vicdan tarafından kabul görmeyeceği açıktır. Sağduyu ve vicdan sahibi her Müslüman, basiret ve ferasetiyle, bu tür yapıların kökleşmesine hiçbir zaman fırsat vermeyecektir.
6. Çıkar çatışmalarının kurbanı olan savunmasız insanların, çocukların, kadınların ve yaşlıların yok edilmesi ve insanların yerlerinden yurtlarından sürülmesi üzerine inşa edilecek bir yapının, kendisini İslâm’la bağdaştırması mümkün değildir.
7. Bazı çevrelerin, Necef ve Kerbela’da bulunan Ehl-i Beytin büyükleri Hz. Ali, Hz. Hüseyin ve Ebu’l Fadl Abbas gibi manevi şahsiyetlerin mezarlarının tahrip edilmesine yönelik tehdit içeren açıklamaları asla kabul edilemez. Zira Necef ve Kerbela gibi müstesna mekânlar, Hz. Ali, Hz. Hüseyin ve Ebü’l Fadl Abbas gibi Ehl-i Beyt büyükleri, Şiilerin veya Sünnilerin değil, bütün İslam ümmetinin ortak, büyük değerleridir.
8. Aynı şekilde bazı çevrelerin diğerlerine karşı cihat ilan etmesi de kabul edilemez. Zira Kur’an ve Sünnet, Müslümanın Müslümana canını ve kanını helal gören bir cihadı asla emretmemiştir. Bugün Müslümanların topyekûn başvuracağı en büyük cihad, taassuba, fakirliğe, cehalete, fitneye ve tefrikaya karşı yapacakları cihattır. Hiç kimse, zulme karşı cihad iddiasıyla başkaca mazlûmiyetlerin yaşanmasını meşru gösteremez.
9. Bu süreçte bireysel olarak âlimlerden ve dini kurumlardan ilan edilen fetvalar, son derece kaygı vericidir. Bugün, âlimlere düşen en büyük görev, Müslüman toplumları ayrıştırmaya yönelik fetvalar vermek yerine; İslam dünyasındaki farklılıkları bir rahmet ve zenginlik olarak görüp barış içinde birlikte yaşamanın ahlakını ve hukukunu yeniden inşa etmek olmalıdır. Bugün, mezhep çatışmasını ve akan kanı durdurmayan bir sözün hiçbir kıymeti olmadığı gibi, akacak kana sebep olacak fetvaların da hiçbir değeri yoktur. Aksi takdirde bütün İslam âlemi suç ortamına, bütün İslam âlimleri de suç ortağına dönüşür. Bütün bu olup bitenleri sadece kaygıyla izlemek yetmez. Elim sonuçlar doğuracak bir çatışmayı engellemek için bütün dini liderler ve âlimler kararlılıkla birlik ve beraberlik içinde hareket etmelidir. Bu hepimizin dini, ahlaki ve vicdani görevidir.
10. Sıcak çatışma bölgelerindeki dini kurum ve kuruluşların temsilcileri bir araya gelerek başta Irak ve Suriye olmak üzere çatışma alanlarıyla ilgili dini ve ahlaki temelli çözüm girişimlerini başlatmalıdır. İslâm dünyasındaki dini-manevi sahadaki kanaat önderlerinden oluşan bir heyet, mezhep odaklı kamplaşmaların ortadan kaldırılması için inisiyatif almalıdır.  Bu yönde uluslararası niteliği haiz Müslüman kurum ve kuruluşlar, sorumluluk üstlenmelidir. Diyanet İşleri Başkanlığımız, bu konuda görev üstlenmekten bahtiyarlık duyacaktır.

Kamuoyuna saygı ile duyurulur.

Aufruf zur besonnenheit an Islamische welt

Die seit langer Zeit anhaltenden gesellschaftlichen Krisen in der islamischen Welt, politischen und militärischen Spannungen, Konflikte angeblich konfessionellen Ursprungs haben ein solches Ausmaß angenommen, dass sie nicht nur die Sicherheit der Region, sondern auch der islamischen Welt bedrohen. Das Chaos auf der Irak-Syrien-Achse, vor allem aber in Mosul, hat zu zusätzlichen Spannungen geführt. Die Weltöffentlichkeit verfolgt die ganzen Entwicklungen mit großen Bedenken. Gewalt beinhaltende Äußerungen, Dschihad-Erklärungen, Drohungen für die Zerstörung von heiligen Stätten, Entführung von Personen und das Töten von Menschen sind die Vorboten für bevorstehende Katastrophen. Sollten die Entwicklungen nicht verhindert werden und ein noch größeres Ausmaß annehmen, dann ist in der islamischen Welt eine menschliche, gesellschaftliche, religiöse und konfessionelle Spaltung unvermeidbar.

Aus diesem Grund rufen wir zur Überwindung gemäß den unten aufgeführten Punkten des Problems zum gemeinsamen Handeln auf:

1. Die muslimische Identität steht stets über der Zugehörigkeit jeder Konfession, Lebensweise und politischer Auffassung. Keine religiöse Struktur darf politische Ambitionen, die sich gegen die islamische Brüderlichkeit und Einheit richtet, dulden. Der Koran und die Sunna erklärten das Leben, Blut, Eigentum und Ehre eines jeden Menschen als unantastbar. Außerdem wird das Blutvergießen eines Menschen zu Unrecht aus religiöser Hinsicht als das größte Delikt überhaupt betrachtet.

2. Es ist nicht möglich, eine Gesellschaft, die seit 1.400 Jahren mit all ihren Unterschieden miteinander lebt und die Gegenwart erreicht hat, mit einer auf religiösen, konfessionellen und ethnischen Grundlagen beruhenden einzigen Struktur zu verwalten. Niemand oder keine einzige Gruppe kann der Religion, den Werten und der Denkweise eines anderen den Krieg erklären. Jeder hat das Recht auf den Territorien, auf denen er zu Hause ist, gemäß dem historischen Gut frei zu leben. Jede Haltung und Handlung, die sich dagegen richtet, wird als Störenfried, als Saat der Zwietracht in der Heimat des Friedens und Ruhe betrachtet.

3. Der im Lauf der Zeit zum Vorschein getretene Unterschied zwischen der ahl al-bait und der ahlu sunnah wurde als etwas Gegensätzliches betrachtet und auf dieser Grundlage eine politische Kampfstrategie für den Tag entwickelt. Das muss als eine große Machenschaft betrachtet werden. Die ahl al-bait und ahlu sunnah gehören zum Heiligen Propheten an. Die Überzeugung und die Idee, wonach diese beiden im Gegensatz zueinanderstehen, sind nicht annehmbar.

4. Das eine muslimische Gruppe, Partei oder Gemeinschaft, ihre religiöse Auffassung als die absolute Wahrheit betrachtet und andere Auffassung entfremdet, als Ungläubige betrachtet und ihre Anhänger zum Tode verurteilt, ist inakzeptabel. Ein solches Verständnis kann in keiner Form gerechtfertigt werden und im Islam Anerkennung finden.

5. Jeder der sich Moslem nennt befindet sich im islamischen Kreis. Keiner hat die Autorität, jemand anderes aus dem Islam auszuweisen. So wie ungläubige Strukturen in der Geschichte durch die muslimischen Gewissen bestraft wurden, so werden heute diese neuen Erscheinungen beim gesellschaftlichen Gewissen keine Anerkennung finden. Muslime mit gesundem Menschenverstand und Gewissen werden es nicht zulassen, dass diese Strukturen festen Boden fassen können.

6. Eine Struktur, die bei Interessensgefechten auf zum Opfer gefallenen unschuldigen Menschen, Kindern, Frauen und vertriebenen Menschen errichtet wurde, kann nicht mit dem Islam vereint werden. So etwas ist inakzeptabel.

7. Die Erklärungen von einer der Seiten über die Gräber in Nadschaf und Kerbela der ahl al-bait wie des Heiligen Ali, des Heiligen Hussain und von Abu’l Fadl Abbas können nicht gedudelt werden. So sind außergewöhnliche Orte wie Nadschaf und Kerbela, die Größen wie der Heilige Ali, der Heilige Hussain und Abu’l Fadl Abbas nicht nur die Werte der Schiiten und Sunniten, sondern der ganzen islamischen Gemeinde.

8. Dass eine Partei der anderen den Dschihad erklärt, kann nicht akzeptiert werden. So haben der Koran und Sunna niemals einen Dschihad unter Moslems angeordnet. Der größte Dschihad der Muslimen in der Gegenwart ist der Kampf gegen Unwissen, Fanatismus, Zwietracht und Spaltung. Niemand kann einen Dschihad unter dem Deckmantel der Gräuel anfechten und zu anderem Leid führen. Das ist nicht legitim.

9. Die individuell von Weisen und religiösen Anstalten veröffentlichen Fatwas in solchen Zeiten liefern Grund zur Sorge. Die größte Aufgabe der Weisen gegenwärtig ist es, dem  Wiederaufbau der Moral und dem Recht des Zusammenlebens in Frieden mit Betracht auf die religiösen, konfessionellen und ideologischen Unterschiede in der islamischen Welt und nicht die Verkündung von Fatwas, die eine Spaltung begünstigen. So wie heute Wörter, die das Feuer der Zwietracht nicht löschen können, keinen Wert haben, so haben Fatwas, die zum Blutvergießen führen, ebenfalls keinen Wert. Andernfalls wandelt sich die gesamte islamische Welt in eine Atmosphäre des Verbrechens und alle islamischen Gelehrten wandeln sich zu Mittätern. Das Feuer der Zwietracht muss gelöscht werden, bevor es sich auf die ganze Geographie verbreitet.

10.  Mit einem Treffen von Vertretern religiöser Einrichtungen und Anstalten aus Krisengebieten, vor allem aus dem Irak und aus Syrien, müssen religiöse und moralische Lösungsvorschläge für die Konfliktgebiete in Angriff genommen werden. Eine Delegation aus Meinungsführern der islamischen Welt muss eine Initiative erarbeiten, um die konfessionell bedingten Gruppierungen zu überwinden. In dieser Hinsicht kommt den muslimischen Einrichtungen und Anstalten mit internationalem Charakter eine Verantwortung zu. Das Präsidium für Religionsangelegenheiten (Diyanet) würde es begrüßen, bei einer Initiative, um schiitische und sunnitische Weisen aus aller Welt zusammenzubringen, eine Vorreiterrolle übernehmen zu dürfen.

بانطةوازي جيهاني ئيسلامي بؤ ئارامي

جيهاني ئيسلامي ماوةيةكي زؤرة قةيراني نةتةوةيي، سياسي و سةربازي بؤتة هؤي سةرهةلَداني شةري مةزهةبي. هةروةها جيهاني ئيسلامي توشي مةترسيةكي طةورة بووةتةوة كة هةرطيز قةرةبووي ناكريَتةوة. دوواجاريش رووداوةكاني موسلَ و عيَراق بة طشتي و سوريا كاريطةري خستووةتة سةر ريَذةي بةرزبوونةوةي توندوتيذيةكان. لة هةموو ئةم رووداوانة جيهان بة نيطةرانيةوة سةيري دةكا. لةم كاتة هةستيارةدا بانطةوازي بةردةوامي لايةنةكان بؤ توندوتيذي، بانطةواز جيهاد، هةرةشةي شويَنة ئايينيةكان، رفاندني مرؤظ و كوشتن بؤتة هؤي سةرهةلَداني كيَشة بة كؤمةلَةكان. رووداوةكان وا دةكا كة بطاتة ئةو رادةيةي كة ثيَشي نةطيريَ، جيهاني ئيسلامي لة بارةي كؤمةلَايةتي، مةزهةبي و ئاييني توشي ثارضةبوون دةبيَتةوة.

سةبارةت بة ضارةسةركردني ئةم بابةتة هةموو بةيةكةوة ثيَويستة يةك هةلَويَست بين و بة طويَرةي ئةو خالَانة مامةلَة بكةين.

1. ناسنامةي موسلَمان لة سةر هةموو مةزهةب و بيروراي سياسية. هيض ثيَكهاتةيةكي ئاييني نابيَ برايةتي و تةبايي ئيسلام تيَك بدا و ئةوانةي لةم جؤرة هةولَانةدان ثيَويستة نةهيَلَين ئةنجامي بدات. قورئان و سوننةت فةرماني ثيَمان داوة كة لةشمان، خويَنمان، مالَومولكمان و حةيامان دةستكاري نةكريَ. هةروةها رذاندني خويَني مروظيَك بة ناحةق بة طويَرةي ئايين بة طةورةترين تاوان قةبول دةكريَ.

2. 1400 سالَة ئايينةكة بة هةموو شيَوةيةك تاوةكو ئةمرؤ هاتووة و كؤمةلَ بؤ بنضينةي مةزهةبي و نةتةوةيي خؤي بةريَوةي نابا. هيض كةسيَك ياخود طروثيَك بؤ باوةري خؤي شةر لة طةلَ ئةوةي ديكة ناكا. هةموو كةسيَك لةو خاكةي دةذيَ بة طويَرةي ميَذووةكةي ثيََويستة بة سةربةخؤيي ذيان بة سةر ببات. بة ثيَضةوانةوة ئةو كةسانةي ئةم كارانة ئةنجام دةدةن بة دووبةرةكي دادةنريَن.

3. لةكاتي خؤي هةنديَك لايةن جياوازييةكاني ئةهلي بةيت و ئةهلي سوننةت قؤستةوة و بؤ بةرذةوةندي سياسي رؤذانة و ثيَشخستني ستراتيذي خؤيان بةكاري هيَنا ئةمة وةكو دووبةرةكييةكي طةورة دةبينريَ. ئةهلي بةيت و ئةهلي سوننةت هي ثيَغةمبةرة. ئةم دوو لايةنة شةركردنيان لة طةلَ يةكتري بة هيض شيَوةيةك قةبوول ناكريَ و ئةوانةي ئةم بيرورايةثةسةند دةكةن قةبولَيان ناكريَن.

4. هةر موسلَمانيَك بة شيَوةي طروث و جةماعةت باوةري ئاييني بة ثيَضةوانةي باوةري خؤي دابنيَ بة كافريش ناوبنريَ نابيَ بؤ مردن بنريَردي و ئةمة بة هيض شيَوةيةك قةبول ناكريَ. ئةم جؤرة بيرورايانة لة لايةن ئاييني ئيسلام ثةسةند ناكريَ.

5. ئةو كةسانةي دةلَيَن موسلَمانم لة ناو بازنةي ئيسلامداية. هيض كةسيَك ناتوانيَ كةسيَكي ديكة لة ئيسلامةتي دةر بكا.

6. بةرذةوةندييةكان كة دةبيَتة هؤي طيان لة دةستداني مندالَان و ئافرةتان و ناضاربووني كؤضكردني خةلًك بؤ ناوضةيةكي ديكة ئةم ثيَكهاتانة لة طةلً ئاييني ئيسلام هيض ثةيوةندييةكي نيية.موسلَمانة خاوةن ويذدانةكان بة هيض شيَوةيةك ريَطاي بةرثابووني ئةمان نادات.

7. لايةنيَك كة لة نةجةف و كةربةلا دةبينريَ و طةورةكاني ئةهلي بةيت وةكو حةزرةتي عةلي، حةزرةتي حوسيَن و عةبدول فازلَ عةباس روونكردنةوةكان دةربارةي ئةم كةسايةتية طةورانة بة هيض شيَوةيةك قةبول ناكريَ. هةروةها شويًنة تايبةتمةندةكان وةكو نةجةف و كةربةلا كة شويًني مةزاري حةزرةتي عةلي، حةزرةتي حوسيَن و عةبدول فازلَ عةباس ليًية تةنها هي شيعةكان ياخود سوننةكان نيية بةلَكو ئةمانة نرخي هاوبةشي ئوممةتي ئيسلامة.

8. بانطةوازي جيهادي لايةنيًك بةرامبةر بة لايةنيَكي تر بة هيض شيَوةيةك قةبول ناكريَ. قورئان و سوننةت فةرماني حةلًالً كردني ريًشتني خويَني موسلًمان لة لايةن موسلًمانيَكي ديكة بة جيهاد ناونةناوة. ئةمرؤ طةورةترين جيهاد بؤ موسلًمانةكان رووبةرووبونةوة بةرامبةر بة نةزاني، توندوتيذي، دووبةرةكي و تةفريقةية.هيض كةسيَك بة بيانووي جيهاد رووبةرووبونةوة بةرامبةر بة ستةم ليًكراوةكان ثةسةند ناكا.

9. وتارةكاني زانا و دامةزراوة ئايينيةكان بةرامبةر بةم رووداوانة نارةحةتي لة لامان دروست دةكا. ئةمرؤ ثيَويستة لة سةر زاناكان لة جيَي ئةوةي وتاري ئةوة بدةن كة موسلَمانةكان لةيةك بترازيَن دةبيَ هةولَي ئةوة بدةن كة جيهاني ئيسلام بة جياوازي ئايين، زمان، موزهةب و بيرورا بةيةكةوة لة ضوارضيَوةي ماف و رةوشت يةك بطرن. ئةمرؤ ئاطري دووبةرةكي لة ريَطاي وتارةكانةوة هيض نرخيَكي نابيَ تةنها دةبيَتة هؤي خويَن ريَشتن. بة ثيَضةوانةوة هةموو جيهاني ئيسلامي دةبيَتة هؤي شويَنيَكي تاوان و هةموو زانا ئيسلامةكانيش بةشدار دةبن لةم تاوانة.ثيَويستة ثيَش طةيشتني ئاطري دووبةرةكي بؤ ناو طشت جوغرافياي ئيسلام هةولً بدريً بكوذريَتةوة.

10. لةو شويَنانةي كة توندوتيذي لة ئاراداية ثيَويستة بةرثرساني دةمةزراوة ئايينيةكان لة عيَراق و سوريا بةيةكةوة كار بؤ سازكردني ضارةسةري ئاييني و رةوشت بةرزي بكريَ. ثيَويستة شانديَكي ثياوة طةورةكان كار بؤ نةهيََشتني شةري مةزهةني بكةن. هةروةها دةزطا و دةمةزراوةكاني ئيسلامي كؤمةلَةي نيَودةولَةتي ئةركي ثيَ بسثيَردريَ. سةرؤكايةتي كاروباري ئاييني ثيَويستة زاناكاني شيعي و سونني بةيةك بطةيةنيَت لة هةموو جيهاندا.

لة طةلَ ريَزماندا

دعوت به عقل سلیم

احتراماً به جهان اسلام اعلام می گردد،

بحران‌ها و تشنج‌های سیاسی و نظامی که در جهان اسلام مشاهده می شود و مبارزاتی که از اختلافات مذهبی و سلیقه‌ای تغذیه می کنند، به آن حد رسیده است که امنیت جهان اسلام را تهدید می کند. در این اواخر گیروداری هایی که در مدار عراق و سوریه و به ویژه در موصل به ظهور می رسد، کشمکش را بیشتر می سازد. بیانات خشونت آمیزی که همزمان با این گیرودارها متقابلاً ابراز می گردد و اعلام جهاد علیه گروه‌های مقابل و تهدیدهایی برای تخریب مکان ها و بناهای متبرکه، آدم ربایی ها و قتل و غارت، اولین نشانه هایی از نزدیک شدن فجایع همه جانبه برای جهان اسلام می باشد. اگر این حوادث رفته رفته بزرگتر شوند و دیگر مجالی برای برگشت نماند، بروز تبعیض‌ها و تفرقه‌های انسانی، اجتماعی، دینی و مذهبی عمیق و ماندنی، اجتناب ناپذیر خواهد شد.

بنابر این از همه دعوت می کنیم تا برای حل مشکلات مزبور به طور مشترک حرکت کنیم و در جهارچوب نکات زیر رفتار کنیم:

1-    هویت مسلمانی بالاتر از همه وابستگی‌های مذهبی، فرقه‌ای، جغرافیایی، نژادی و سیاسی است. هیچ گروهی و سازمانی به کوشش‌هایی که می خواهند برادری و وحدت اسلامی  را خدشه دار سازند، نباید اجازه دهد.  قرآن و سنت جان، خون، مال و عرض انسان را به یک دیگر حرام نموده است. خون ریزی ناحق، بزرگترین جرم از نظر دینی محسوب می شود.

2-    جامعه‌ای که با 1400سال سابقه و با همۀ اختلافات خود به امروز رسیده است، امکان پذیر نیست که با ساختی دینی، مذهبی و نژادی واحد اداره گردد. هیچکسی یا هیچ گروهی نمی تواند بر علیه اعتقادات، ارزش ها و اندیشه‌های دیگری حمله ور شود و جنگ اعلام کند. هرکسی باید حق داشته باشد که در سرزمین خود در راستای اندوخته های تاریخی خود زندگی کند. هر رفتاری و کرداری که بر عکس این باشد، باید به عنوان عناصری که می خواهند در این سرزمین فتنه بر پا کنند، قلمداد بشود.

3-    گرایش‌های اهل البیت و اهل سنت را به عنوان مخالف و متناقض یکدیگر نشان دادن و با استناد به این بینش به مبارزه برای بر سر قدرت پرداختن، باید فتنۀ بزرگ به حساب بیاید.  هم اهل بیت و هم اهل سنت از رسول اکرم هستند. هرگز نمی توان قبول کرد که از مبارزه و دشمنی این عناصر با یکدیگر دفاع شود.

4-     هرگز نمی تواند مورد قبول قرار بگیرد که گروهی و فرقه‌ای یا جامعه‌ای اسلامی تلقی دینی خود را اصل دانسته دیگر گرایش‌ها را مردود بشمارد. هیچ گروهی نمی تواند گروه های دیگر را تکفیر و آنها را به مرگ محکوم کند. امکان پذیر نیست که هیچ برخوردی و بینشی که بخواهد این گونه تلقی‌ها را مشروع نشان دهد، از دین مبین اسلام کمک بگیرد.

5-    هر کسی که می گوید من مسلمان هستم در دایرۀ اسلام است. هیچ کسی صلاحیت ندارد که دیگری را از دین اسلام اخراج کند. گروه هایی که به تکفیر استناد می کنند، همانطور که در تاریخ از طرف وجدان های مسلمان محکوم شدند، امروز نیز این اندیشه‌‍‌های تازه به دوران رسیده در نزد وجدان معشری مسلماً مورد قبول قرار نخواهند گرفت. هر مسلمانی که صاحب عقل سلیم و با سلیقه است، با بصیرت و فراست خود، هیچ گاه اجازه و فرصت نخواهد داد که این گرایش‌ها ریشه‌دار شوند.

6-    نظامی که بعد از  به قتل رسانده شدن و از سرزمین خود تبعید و آواره گردیدن مردم، بچه‌ها، زنان و آدم‌های سالخوردۀ بی دفاعی که قربانی مبارزات سودجو هستند، به وجود خواهد آمد، امکان آن را ندارد که خود را با اسلام مرتبط سازد.

7-    بیانات تهدید آمیزی که از تخریب قبور بزرگان اهل بیت، چون حضرت علی، حضرت حسین و ابو الفضل عباس، در نجف و کربلا، دم می زند، هرگز نمی تواند مورد قبول قرار بگیرد. زیرا این مکان های مستثنی چون نجف و کربلا و این بزرگان اهل بیت همچون حضرت علی، حضرت حسین و ابو الفضل عباس، ارزش‌های معظم برای امت اسلام هستند، نه فقط برای شیعیان و سنیان.

8-    همچنین بعضی از گروه ها نمی توانند بر علیه گروه های دیگر جهاد اعلام کنند. زیرا قرآن و سنت رسول، هرگز جهادی را که جان و خون مسلمان را به مسلمان حلال کند، امر نفرموده اند. امروزه جهادی که باید همۀ مسلمانان به آن بپردازند، جهادی است که علیه تعصب، فقر، جهل، فتنه و تفرقه انجام شود. هیچکس نمی تواند با مدعای جهاد کردن در برابر ظلم، بروز مظلومیت‌های جدیدی را مشروع نشان دهد.

9-    در این مرجله، فتوی‌هایی که از طرف علما و سازمان‌های مذهبی به طور انفرادی صادر می شوند، نگران کننده هستند. امروز بزرگترین وظیفۀ علما باید این باشد که به جای صادر کردن فتاوی که سبب تبعیض جوامع اسلامی می شود، اختلاف نظرهایی را که در جهان اسلام دیده می شوند، به عنوان رحمت و غنا ازریابی کرده و نظام حق و اخلاق را برای زندگی مسالمت آمیزی تأسیس کنند. امروزه سخنی که جلوی جنگ مذهبی و خون ریزی را نمی گیرد، اهمیتی ندارد و همچنین فتوی هایی که سبب ریختن خون می شود، ارزشی ندارد. وگر نه همۀ عالم اسلام به زمینه‌ای برای جرم گناه و علمای اسلام نیز به سهیم‌های این جرم تبدیل می شوند. کافی نیست که این همه رویدادها را با نگرانی تماشا کنیم. برای جلوگیری از یک جنگی که نتایج الیم به بار خواهد آورد، باید همۀ رهبران دینی و علما هماهنگ و متحد بشوند. این وظیفۀ دینی، اخلاقی و روحی ما می باشد.

10-نمایندگان سازمانها و مؤسسات دینی مناطقی که دچار نبرد گرم هستند، باید گرد هم آمده، در بارۀ مناطق جنگی، به ویژه عراق و سوریه، برای حل مشکلات در راستای دین و اخلاق به بحث و گفتگو بپردازند. هیئتی متشکل از رهبران دینی و معنوی جهان اسلام، باید پیشقدم باشند تا تبعیض‌های مذهبی رفع شود. در این راستا سازمان‌های اسلامی جهانی باید عهده دار مسئولیت شوند. ریاست دیانت ترکیه خوشنود خواهد شد از این که در این زمینه عهده دار مسئولیت شود.

Appel au bon sens au monde Musulman

Les crises sociales, les tensions politiques et militaires ainsi que les conflits attribués aux confessions qui se produisent depuis longtemps dans le monde musulman ont atteint une dimension menaçant irrévocablement la sécurité dans la région voire même dans le monde musulman. En dernier lieu, le climat chaotique qui règne sur l’axe Syrie-Irak, notamment à Mossoul, ont accentué cette tension. Le monde entier suit avec préoccupation ces développements. Les discours intempérés, les déclarations de guerre, les menaces de destruction des lieux saints, les enlèvements et assassinats annoncent les étapes préliminaires des catastrophes de masse qui approchent. Si les incidents en question prennent de l’ampleur et deviennent irrémédiable, des fission permanentes se produiront inévitablement dans le monde musulman sur le plan humanitaire, social, religieux et confessionnel.

Nous invitons dans ce contexte chacun à agir communément et dans le cadre des éléments indiqués ci-dessous pour la résolution de cette question.

• L’identité musulmane est au-delà de toute appartenance confessionnelle ou politique. Aucune structure religieuse ne doit laisser les efforts à contenu politique se développer dans le but de troubler la fraternité et l’unité islamiques. Le Coran et la Suna ont immunisé la vie des êtres humains, leur sang, leurs biens et leur honneur. Faire couler le sang d’autrui injustement est également considéré comme le plus grand crime par la religion.
• C’est impossible de diriger une société parvenue à nos jours avec toutes ses différences en 1400 ans d’histoire, à partir d’une structure reposant sur des fondements religieux, confessionnels et ethniques. Personne ou aucun groupe ne peut déclarer la guerre à la croyance, aux valeurs et à la pensée d’autrui. Tout le monde doit avoir le droit de vivre librement et conformément à son acquis historique sur ces terres. Chaque comportement et attitude contraires, seront considérés comme des éléments visant à semer le trouble sur ces terres qui sont le pays du salut et de la sûreté.
• La considération de la différence entre l’Ahl al-Bayt et l’Ahl al-Sunna, apparue au cours de l’histoire, comme des contraires, et le développement d’une stratégie de lutte politique quotidienne sur ce fait sont considérés comme une grande conspiration. L’Ahl al-Bayt et l’Ahl al-Sunna appartiennent toutes deux au prophète Mohammed. Il est inacceptable de juger ces deux éléments conflictuels et de défendre cette idée.
• Il est absolument inacceptable qu’une quelconque communauté ou un groupe musulmans altérisent les autres approches en considérent la leur comme la vérité absolue, les déclarent mécréantes (takfir) ou condamnent à mort ceux qu’ils ont jugés mécréants. Il est impossible qu’une approche légitimant ce genre de pensées puisse être approuvé par l’islam.
• Tous ceux qui se disent musulmans sont dans le cercle de l’islam. Personne n’a le pouvoir d’exclure quelqu’un d’autre de l’islam. Tout comme les structures qui se basent sur le takfir ont été condamnées par les consciences musulmanes dans le passé, ces pensées émergentes seront clairement rejetées par la conscience de la société. La prudence et la sagacité des musulmans qui sont dotés du bon-sens et d’une conscience, ne laisseront pas ces structures prendre racine.
• Une structure fondée sur le massacre de personnes sans défense, des femmes et des enfants qui sont victimes des conflits d’intérêts et sur le déplacement des êtres humains ne peut aucunement être associée à l’islam.
• Les déclarations de l’une des parties concernant les tombes des personnalités spirituelles comme l’imam Ali, l’imam Hussein et Abu’l Fadl Abbas qui sont les aînés de l’Ahl al-Bayt qui étaient à Kerbala et Nadjaf sont absolument inacceptables. En effet, les lieux exceptionnels tels que Nadjaf et Kerbala, les aînés de l’Ahl al-Bayt comme l’imam Ali, l’imam Hussein et Abu’l Fadl Abbas, sont des valeurs éminentes et communes de l’oumma islamique et pas seulement des Chiites ou des Sunnites.
• Il est inacceptable que l’une des parties déclare la guerre à une autre. En effet, le Coran et la Suna n’ont jamais ordonné une guerre légitimant le fait de tuer et de faire couler le sang d’un musulman par un musulman. La plus grande guerre à laquelle tous les musulmans auront aujourd’hui recours, est la guerre contre l’ignorance, le fanatisme et la conspiration. Personne ne peut considérer comme légitime l’oppression d’autrui sous prétexte d’une guerre contre la persécution.
• Les fatwas annoncés individuellement par des érudits et des institutions religieuses dans de tels processus sont très préoccupants. Aujourd’hui, la plus grande mission qui incombe aux érudits est de donner des fatwas sur le rétablissement de la cohabitation dans la paix en prenant en compte les différences linguistiques, religieuses, confessionnelles et idéologiques qui existent dans le monde musulman au lieu des fatwas qui divisent les communautés musulmanes.   De nos jours, les fatwas qui provoqueront une effusion de sang n’ont aucune valeur, ni moins les mots qui n’éteignent pas l’ardeur de la conspiration. Dans le cas contraire, l’ensemble du monde musulman prendrait la tournure d’un milieu criminel et tous les érudits de l’islam deviendraient des complices. Cela ne suffit pas de suivre avec préoccupation la situation. Nous nous devons de déployer des efforts pour éteindre cette ardeur de la conspiration avant qu’elle n’embrase toute une géographie, c’est une grande obligation.
•  Les représentants des établissements et organisations religieux des régions en conflits doivent se réunir pour lancer une initiative de résolution basée sur la religion et la morale concernant les zones de conflits notamment en Irak et en Syrie. Une délégation constituée des leaders d’opinion du domaine religieux-spirituel du monde musulman  doivent développer une initiative pour éradiquer la division confesionnelle. Les organisations et établissements religieux qui jouissent d’une qualité internationale ont une mission qui leur incombe. La présidence des Affaires religieuses serait honorée d’agir en tant que pionnier pour un tel effort réunissant les érudits chiites et sunnites du monde entier.

Nous l’annonçons respecteusement au public.

Appeal to the Islamic world for common sense

Social crises that are being experienced in the Islamic world, political and military tensions, attempts to base conflicts on sects and disposition have reached serious dimensions that are threatening not only the region but the whole Islamic world with consequences that could be beyond repair. The chaotic environment that is being experienced in the Iraqi and Syrian axis has fueled tensions to new heights with new events led by the situation in Mosul. The reciprocal statements that contain violence, declarations of Jihad, threats aimed at the destruction of holy shrines, kidnappings and killings should be regarded as the pre-shocks of the approaching mass disasters. It is inevitable that the Islamic world will suffer permanent humane, social, religious and sectarian divisions if these events continue to escalate unabated.

Within this framework we invite everyone to move together for the solution of the problem and act according to the following points.

1. The Muslim identity is above all sectarian, dispositional and political considerations. No structure should be allowed to spoil Islamic fraternity and unity. According to the Quran and and the Sunnah (teachings and actions of the Prophet) the lives, the blood, the wealth and the honor of people are untouchable. Shedding the blood of a person unjustly is regarded as the greatest crime according to religion.

2. There is no way to run a community on a structure based on religious, sectarian and ethnic principles especially as this community has existed for 1400 years with all its differences. No one or no group can declare war against the beliefs, values and thoughts of others. Everyone should have the right to live freely on the lands they live in accordance with their historical accumulation. Every action and attitude contrary to this should be regarded as elements trying to create sedition on these lands which are the home of the land of greetings and faith.

3. To regard the traditions that emerged between the Ahl al-Beyt and the Ahle Sunnah in the course of history as opposing sides and thus struggle strategies based on this should be seen as a great act of sedition. Both Ahl al-Beyt and Ahle Sunnah belong to the Prophet. To support the view that these are involved in conflict and to support this view can never be accepted.

4. No Muslim group, faction or community can accept its own religious understanding as the truth and alienate other religious approaches and declare them unbelievers and condemn them to death. This is unacceptable.

5. Every person who calls themselves a Muslim is in the Islamic circle. No one has the authority to rule others as non Muslims. In history those who declared others as unbelievers have been condemned by the collective consciences of the Muslims. Today it is clear that such emergent views will be rejected by the consciences of the Muslims. The foresight and perception of Muslims with common sense and conscience will not allow such structures to take root.

6. A structure that is being constructed on driving defenseless people, children and women from their homes and destroying them as the victims of a clash of interests cannot identify itself with Islam. This is unacceptable.

7. The statements of some sides that targets the graves of the spiritual personalities of the Ahl al-Bayt elderlies like Hazrat Ali, Hazrat Hussein and Abu’l Fadıl Abbas who lie in Karbala and Najaf can never be accepted. Because exceptional locations like Najaf and Karbala, elderlies like Hazrat Ali, Hazrat Hussein and Abu’l Fadıl Abbas are not the values of Shiites and Sunnis but they are the common and great values of all the Islamic nation.

8. At the same time a declaration of jihad of some sides against the other cannot be accepted. Because the Quran and the teachings and actions of the Prophet has never commanded a jihad that allows the shedding of the life and blood of a Muslim by another Muslim. The greatest jihad that the Muslims can declare today is the all out jihad against ignorance, poevrty, oppression, sedition and discord. No one can justify the creation of new wrong doings in the name of a jihad against oppression.

9. The individual fatwas by scholars and religious institutions during this event, this is a source of deep concern. The great duty that falls upon such scholars is to strive for reconstructing the morals and rules of living together in peace by keeping in mind the religious, language, disposition and ideological differences that exist in the Islamic world instead of issuing fatwas that only serve to create divisions in the society. Today fatwas that lead to bloodshed have no value just as words that fail to extinguish the fire of sedition have no meaning. Failure to do this will push the Islamic world into an environment of crime and will turn the scholars into criminal accomplices. It is not enough to observe this situation with deep concern. It is an utmost necessity to make an effort to put out the emerging fire of sedition before it engulfs the whole geography.

10. Representatives of religious institutions and establishments in the regions of hot conflict should get together and make an effort to come up with initiatives to solve the problems based on religion and morals starting with Iraq and Syria. A delegation comprised of opinion leaders in the area of religion and morals in the Islamic world should take an initiative that aims to eliminate the polarization based on sectarianism. Accordingly the Muslim institutions and establishments with international status should shoulder responsibility. The Office of the Head of the Turkish Religious Affairs (Diyanet) will only be happy to lead such an effort of bringing together the Sunni and Shiite scholars throughout the world.

We respectfully inform the public.

Jı alema Îslamê re banga skûnetê

Demeke dirêj e ku qeyranên civakî, rageşiyên siyasî û leşkerî didomin. Ji bilî vê li alema îslamê şerên ku dixwazin mezheb û meşreban ji xwe re bikin bingeh diqewimin. Şerê ku her diçe gur dibe gihiştiye asteke wisa ku ne tenê herêma lê diqewime, her wisa gefan li hemû alema îslamê dide. Herî dawî di serî de Mûsil, li herêma Iraq û Sûriyeyê gengeşî derket. Ji ber vê gengeşiyê, rageşî jî zêdetir bû. Raya giştî di nava fikaran de bûyerên ku diqewimin dişopîne. Beyanatên ku di nava xwe de şidetê dihewînin, îlankirinên cihadê, wêrankirina cih warên pîroz û miqedes, geflêdan, revandina mirovan û kuştin di vê pêvajoyê de pêk tên. Ev jî wek nîşaneyên facîayên komî yên ku dê bên kirin in. Heke pêşî li van bûyeran neye girtin û ev bûyer bigihîjin asteke ku mirov êdî nikaribe rê lê bigre, alema îslamê dê ji hêla însanî, civakî, dînî û mezhebî ve perçe bibe.

Ji bo çareserkirina pirsgirêkê em bangî hemû hêlan dikin da ku bi hevdu re tevbigerin. Herwiha em hemû aliyan vedixwînin da ku di çarçoveya xusûsên li jêrê de tevbigerin.

1. Nasnameya misilmaniyê di ser hemû mezheb, meşreb, aîdbûna siyasî û polîtîk re ye. Divê tu dezgehên dînî rê nedin hewldanên siyasî û bûyerên ku zirara wan digihîje yekîtî û biratiya misilmaniyê. Destdirêjkirina can, xwîn, mal û namûsê li gorî Qur’ana pîroz û sineta Pêxember heram e. Di heman deme de li gorî dîn bêyî sedem rêtina xwîna însanekî jî wek curma herî mezin tê qebûlkirin.

2. Digel hemû cudahiyan, ev 1400 sal in ku ev civak bi hevdu re dijîn. Pêkan nîne ku mirov civakekî bi pergaleke ku bingeha wê li ser dîn û mezheb û etnîkê hatibe avakirin, bi rê bibe. Mafê tu kesî an tu komê nîne ku li dijî bawerî, nirx, fikr û ramanên kes û aliyekî din derkeve û ji ber vêşer bike. Mafê hemû kesan heye ku bi azadî li ser axa xwe û li gorî nirx û dîroka xwe bijî. Divê hemû hewldan û tevgerên bereksê vê, tevgerên kesên ku dixwazin li welat û li ser axa me fitneye derxin, bên dîtin.

3. Kesên ku cudahiya di nava ehlê beyt û ehlê sinetê de -ku di pêvajoya dîrokî de xwe bi xwe derketiye holê- wekî dijayetiyê dibînin û stratejiyên xwe yên siyaseta rojane jî li ser vê ava dikin, divê wekî fitne bên qebûlkirin. Ehlê beyt jî û ehlê sinet jî yên Hz. Pêxemer in. Şerê di navbera van herdu unsûran de nayê qebûlkirin. Herwiha parastina van fikr û ramananan jî tu caran nayê qebûlkirin.

4. Tu caran nayê qebûlkirin ku firqe, cemaet û komeke misilman, têgihîştina xwe ya olî wekî heqîqeta rasteqîn nişan bide û wisa qebûl bike û hemû têgihîştinên din bide alî, berteref û tekfîr bike û bawermendên wê têgihîştinê terkî mirinê bike. Pêkan nîne ku dînê îslamê piştgiriyê bide dîtinên bi vî şiklî û van dîtinan meşrû nişan bide.

5. Hemû kesên ku dibêjin em misilman in, di nava civaka îslamê de ne. Selahiyeta tu kesî nîne ku yekî din ji qada îslamê derxe. Çawa ku di dîrokê de wijdanên misilman dezgehên kufrê mehkûm kiribin, her wisa diyar e ku ev hizr û îtiqadên nevzihûr jî dê ji aliyê wijdana girseyan ve neyê qebûlkirin. Basîret û Feraseta misilmanên ku xwedî wijdan û skûnetê ne dê destûr nede ku ev dezgeh di nava civakê de reh vedin.

6. Ji bo berjewendiyan însanên bêsûc û bêguneh tên kuştin, zarok û jin tên tunekirin û mirov tên sirgûnkirin, tevgerên bi vî rengî dûrî mirovahiyê ne. Tu peywendiya dezgeh û saziyên ku dê li ser van nirxan bên avakirin bi îslamê re tune û nikare xwe bi îslamê re têkildar jî bike.

7. Ji aliyan yek nikare der heqê gorên mezinên Ehlê Beytê yên ku li Necef û Kerbelayê ne û li ser zatên wekî Hz. Elî, Hz. Huseyîn Ebû’l Fadl Ebbas daxuyaniyê bide, ev daxuyanî nayên qebûlkirin. Lewra cih û warên ciyawaz ên wekî Necef û Kerbelayê, zatên wekî Hz. Elî, Hz. Huseyîn Ebû’l Fadl Ebbas tenê ji bo şiî û suniyan na, her wisa ji bo hemû misilman û ometa îslamê bi qîmet in.

8. Ji aliyan yek li dijî aliyên din cîhadê îlan dike, ev yek nayê qebûlkirin. Lewra ne di ayet û sûreteke Qur’ana pîroz de û ne jî di sinetê pêxember de fermana ku misilman dikarin xwîna misilmanekî birijînin, heye. Tu kes nikare li dijî zilmê bi îdiaya cîhadê tevbigere. Herwiha nikare bibe sedema mezlûmiyetê û vê jî meşrû bide qebûlkirin.

9. Di vê pêvajoyê de hin alim û saziyên dînî fetvayan didin. Ev fetva mirovan dikin nav fikaran. Îro roj ya ku dikeve ser milên aliman îlankirina fermanên ku cudayiyê dike nav civakên misilman û civata misilmanan ji hevdu perçe dike, nîne. Divê alim cudahiyên wek dîn, ziman, meşreb, mezheb û îdolojîk li ber çavên xwe bigrin û hewl bidin da ku nuve bikaribin bi hev re bijîn. Heke na, dê hemû alema îslamê vegere qada şer û alimên îslamê jî bibinşirîkên vê sûcê. Têrê nake ku ev rewş tenê di nava hizr û fikaran de bêşopandin.

10. Divê nûnerên saziyên olî û dezgehên herêma ku lê şer diqewime bên bal hev. Divê hemû bi hevdu re, di serî de Iraq û Sûriye ji bo hemû herêmên ku lê şer diqewimin dest bavêjin xebatên çareseriyê. Di vê çarçoveyê de divê sazî û dezgehên navneteweyî yên misilmanan berpirsiyariyê bigrin li ser mile xwe. Wezereta Karen Diyanetê dê li hemû dinyayê şiî û suniyan bîne bal hev û ji bo serkêşiya karekî wiha jî dê bextewar bibe.

Em digel rêzên xwe ji raya giştî re radigihînin.

Призыв к исламскому миру быть благоразумным

В исламском мире вот уже немалое время происходят общественные кризисы, усиливается политическая и военная напряженность, а также столкновения, которые хотят обосновать различиями мазхаба и толкований. Ныне они достигли такого опасного уровня, что начали угрожать безопасности не только региона, но и всего исламского мира. Возможные последствия  могут быть непоправимыми. Обстановка хаоса в оси Ирак-Сирия, особенно в Мосуле, еще больше усилила напряжённость. Весь мир с тревогой следит за этими происходящими событиями. Сделанные за этот период взаимные заявления с угрозой насилия, объявления о джихаде, угрозы относительно разрушения святынь, похищения и убийства людей – все это является предварительными толчками приближающихся  масштабных трагедий.

В этой связи призываем всех приложить совместные усилия для решения проблемы и действовать в рамках следующих моментов:

1. Мусульманская идентификация выше всякой принадлежности к какому-либо мазхабу, толку и политике. Никакая религиозная структура не должна позволять усилиям политического характера развиваться в направлении разрушения исламского братства и единства. Коран и сунна сделали жизнь, кровь, имущество и честь людей неприкосновенными.
2. Невозможно управлять 1400 летним обществом, которое дошло до сегодняшних дней со всеми своими различиями, структурой на базе религии, мазхаба и этнического признака. Никто или никакая группа не должна объявлять войну вере, ценностям и идеям других. Каждый должен иметь право свободно жить соответственно своему историческому опыту там, где он проживает. Каждое поведение и поступок в противоположность этому должно быть расценено как элемент раздора в этих краях мира и безопасности.
3. Большим подстрекательством должна быть сочтена стратегия политической борьбы, рассматривающая противоречащими  друг другу различия между Ахл-и байт и Ахл-и сунна, которые образовались в результате исторического процесса. И  Ахл-и байт и Ахл-и сунна принадлежат досточтимому Пророку. Категорически неприемлемо считать эти элементы в состоянии конфронтации, и тем более, защищать такую мысль.
4. Категорически неприемлемо, когда какая-либо мусульманской группа, партия или сообщество, считая собственное понимание абсолютной истиной, объявляет другие представления чужими, а придерживающихся других представлений – кяфирами, приговаривают последних к смерти. Поддержка исламом представления и мнения относительно узаконивания такого подхода никак невозможно.
5. Каждый, кто считает себя мусульманином, находится в сфере ислама. Никто не правомочно вывести кого-либо из ислама. Структуры, взявшие за основу объявление кого-либо кяфиром, на протяжении истории были осуждены совестью мусульман. И сегодня очевидно, что эти новоявленные идеи  не будут приняты общественной совестью.
6. Неприемлемо  отождествление себя исламом той структуры, которая образовывается путем уничтожения беззащитных людей, детей, женщин и ссылки людей с исконных их земель.
7. Заявления  одной из сторон относительно гробниц таких духовных личностей как досточтимый Али, досточтимый Хусейн и Абул Фадл Аббас и других великих членов Ахл-и байт, категорически не могут быть приняты. Ибо святые места как Неджеф и Кербела, великие из Ахл-байт как досточтимый Али, досточтимый Хусейн и Абул Фадл Аббас, являются огромными ценностями не только шиитов или суннитов, но и всей уммы ислама.
8. Объявление джихада одной из сторон другой неприемлемо. Ибо Коран и сунна не велели джихад, делающий мусульманину халяль жизнь и имущество другого мусульманина. Сегодня мусульмане в массовом порядке должны вступить в джихад против невежества, фанатизма, раздора и распри. Никто не может узаконивать другой гнет, претендуя на борьбу против несправедливости и тирании.
9. Крайне огорчительны фетвы, данные отдельными алимами-богословами и религиозными организациями в этот непростой период. Сегодня важнейшей обязанностью алимов вместо дачи  фетв, направленных на разъединение мусульманского общества, должно стать, принимая во внимание существующие религиозные, языковые и идеологические различия в исламском мире, перестройка нравственности и права мирного сосуществования. Сегодня слово, не гасящее огонь раздора, не имеет никакой ценности. Также не имеют ценности фетвы, если они не могут остановить льющуюся кровь. В противном случае весь исламский мир превратится в преступную среду, а все исламские алимы – станут соучастниками преступления.
10.  Представители религиозных ведомств и организаций в регионах «горячих» столкновений должны собраться. Они должны начать принимать усилия по коренному религиозно-нравственному решению вопросов, в первую очередь, относительно Ирака и Сирии. Комиссия из религиозно-духовных лидеров исламского мира должна проявить инициативу по ликвидации конфронтации по признаку мазхабов. Мусульманские ведомства организации международного характера должны взять на себя определённые обязанности. Наше Управление по делам религии будет счастлив и сочтет за честь быть зачинателем мероприятия, которое соберет алимов-шиитов и алимов-суннитов со всего мира.

Доводится с уважением до сведения общественности.

بانطةوازي جيهاني ئيسلامي بؤ ئارامي

جيهاني ئيسلامي ماوةيةكي زؤرة قةيراني نةتةوةيي، سياسي و سةربازي بؤتة هؤي سةرهةلَداني شةري مةزهةبي. هةروةها جيهاني ئيسلامي توشي مةترسيةكي طةورة بووةتةوة كة هةرطيز قةرةبووي ناكريَتةوة. دوواجاريش رووداوةكاني موسلَ و عيَراق بة طشتي و سوريا كاريطةري خستووةتة سةر ريَذةي بةرزبوونةوةي توندوتيذيةكان. لة هةموو ئةم رووداوانة جيهان بة نيطةرانيةوة سةيري دةكا. لةم كاتة هةستيارةدا بانطةوازي بةردةوامي لايةنةكان بؤ توندوتيذي، بانطةواز جيهاد، هةرةشةي شويَنة ئايينيةكان، رفاندني مرؤظ و كوشتن بؤتة هؤي سةرهةلَداني كيَشة بة كؤمةلَةكان. رووداوةكان وا دةكا كة بطاتة ئةو رادةيةي كة ثيَشي نةطيريَ، جيهاني ئيسلامي لة بارةي كؤمةلَايةتي، مةزهةبي و ئاييني توشي ثارضةبوون دةبيَتةوة.

سةبارةت بة ضارةسةركردني ئةم بابةتة هةموو بةيةكةوة ثيَويستة يةك هةلَويَست بين و بة طويَرةي ئةو خالَانة مامةلَة بكةين.

1. ناسنامةي موسلَمان لة سةر هةموو مةزهةب و بيروراي سياسية. هيض ثيَكهاتةيةكي ئاييني نابيَ برايةتي و تةبايي ئيسلام تيَك بدا و ئةوانةي لةم جؤرة هةولَانةدان ثيَويستة نةهيَلَين ئةنجامي بدات. قورئان و سوننةت فةرماني ثيَمان داوة كة لةشمان، خويَنمان، مالَومولكمان و حةيامان دةستكاري نةكريَ. هةروةها رذاندني خويَني مروظيَك بة ناحةق بة طويَرةي ئايين بة طةورةترين تاوان قةبول دةكريَ.

2. 1400 سالَة ئايينةكة بة هةموو شيَوةيةك تاوةكو ئةمرؤ هاتووة و كؤمةلَ بؤ بنضينةي مةزهةبي و نةتةوةيي خؤي بةريَوةي نابا. هيض كةسيَك ياخود طروثيَك بؤ باوةري خؤي شةر لة طةلَ ئةوةي ديكة ناكا. هةموو كةسيَك لةو خاكةي دةذيَ بة طويَرةي ميَذووةكةي ثيََويستة بة سةربةخؤيي ذيان بة سةر ببات. بة ثيَضةوانةوة ئةو كةسانةي ئةم كارانة ئةنجام دةدةن بة دووبةرةكي دادةنريَن.

3. لةكاتي خؤي هةنديَك لايةن جياوازييةكاني ئةهلي بةيت و ئةهلي سوننةت قؤستةوة و بؤ بةرذةوةندي سياسي رؤذانة و ثيَشخستني ستراتيذي خؤيان بةكاري هيَنا ئةمة وةكو دووبةرةكييةكي طةورة دةبينريَ. ئةهلي بةيت و ئةهلي سوننةت هي ثيَغةمبةرة. ئةم دوو لايةنة شةركردنيان لة طةلَ يةكتري بة هيض شيَوةيةك قةبوول ناكريَ و ئةوانةي ئةم بيرورايةثةسةند دةكةن قةبولَيان ناكريَن.

4. هةر موسلَمانيَك بة شيَوةي طروث و جةماعةت باوةري ئاييني بة ثيَضةوانةي باوةري خؤي دابنيَ بة كافريش ناوبنريَ نابيَ بؤ مردن بنريَردي و ئةمة بة هيض شيَوةيةك قةبول ناكريَ. ئةم جؤرة بيرورايانة لة لايةن ئاييني ئيسلام ثةسةند ناكريَ.

5. ئةو كةسانةي دةلَيَن موسلَمانم لة ناو بازنةي ئيسلامداية. هيض كةسيَك ناتوانيَ كةسيَكي ديكة لة ئيسلامةتي دةر بكا.

6. بةرذةوةندييةكان كة دةبيَتة هؤي طيان لة دةستداني مندالَان و ئافرةتان و ناضاربووني كؤضكردني خةلًك بؤ ناوضةيةكي ديكة ئةم ثيَكهاتانة لة طةلً ئاييني ئيسلام هيض ثةيوةندييةكي نيية.موسلَمانة خاوةن ويذدانةكان بة هيض شيَوةيةك ريَطاي بةرثابووني ئةمان نادات.

7. لايةنيَك كة لة نةجةف و كةربةلا دةبينريَ و طةورةكاني ئةهلي بةيت وةكو حةزرةتي عةلي، حةزرةتي حوسيَن و عةبدول فازلَ عةباس روونكردنةوةكان دةربارةي ئةم كةسايةتية طةورانة بة هيض شيَوةيةك قةبول ناكريَ. هةروةها شويًنة تايبةتمةندةكان وةكو نةجةف و كةربةلا كة شويًني مةزاري حةزرةتي عةلي، حةزرةتي حوسيَن و عةبدول فازلَ عةباس ليًية تةنها هي شيعةكان ياخود سوننةكان نيية بةلَكو ئةمانة نرخي هاوبةشي ئوممةتي ئيسلامة.

8. بانطةوازي جيهادي لايةنيًك بةرامبةر بة لايةنيَكي تر بة هيض شيَوةيةك قةبول ناكريَ. قورئان و سوننةت فةرماني حةلًالً كردني ريًشتني خويَني موسلًمان لة لايةن موسلًمانيَكي ديكة بة جيهاد ناونةناوة. ئةمرؤ طةورةترين جيهاد بؤ موسلًمانةكان رووبةرووبونةوة بةرامبةر بة نةزاني، توندوتيذي، دووبةرةكي و تةفريقةية.هيض كةسيَك بة بيانووي جيهاد رووبةرووبونةوة بةرامبةر بة ستةم ليًكراوةكان ثةسةند ناكا.

9. وتارةكاني زانا و دامةزراوة ئايينيةكان بةرامبةر بةم رووداوانة نارةحةتي لة لامان دروست دةكا. ئةمرؤ ثيَويستة لة سةر زاناكان لة جيَي ئةوةي وتاري ئةوة بدةن كة موسلَمانةكان لةيةك بترازيَن دةبيَ هةولَي ئةوة بدةن كة جيهاني ئيسلام بة جياوازي ئايين، زمان، موزهةب و بيرورا بةيةكةوة لة ضوارضيَوةي ماف و رةوشت يةك بطرن. ئةمرؤ ئاطري دووبةرةكي لة ريَطاي وتارةكانةوة هيض نرخيَكي نابيَ تةنها دةبيَتة هؤي خويَن ريَشتن. بة ثيَضةوانةوة هةموو جيهاني ئيسلامي دةبيَتة هؤي شويَنيَكي تاوان و هةموو زانا ئيسلامةكانيش بةشدار دةبن لةم تاوانة.ثيَويستة ثيَش طةيشتني ئاطري دووبةرةكي بؤ ناو طشت جوغرافياي ئيسلام هةولً بدريً بكوذريَتةوة.

10. لةو شويَنانةي كة توندوتيذي لة ئاراداية ثيَويستة بةرثرساني دةمةزراوة ئايينيةكان لة عيَراق و سوريا بةيةكةوة كار بؤ سازكردني ضارةسةري ئاييني و رةوشت بةرزي بكريَ. ثيَويستة شانديَكي ثياوة طةورةكان كار بؤ نةهيََشتني شةري مةزهةني بكةن. هةروةها دةزطا و دةمةزراوةكاني ئيسلامي كؤمةلَةي نيَودةولَةتي ئةركي ثيَ بسثيَردريَ. سةرؤكايةتي كاروباري ئاييني ثيَويستة زاناكاني شيعي و سونني بةيةك بطةيةنيَت لة هةموو جيهاندا.

لة طةلَ ريَزماندا