Sizi kısaca tanıyabilir miyiz?
Antalya’da bir çiftçi babanın 5. çocuğu olarak dünyaya geldim. İlkokuldan sonra, bir sanat öğrenmek için 1983 yılında kuru temizleme işine başladım. 9 yıl Türkiye’de çalıştıktan sonra 1991’de Hollanda’ya geldim ve 12 yıl burada aynı işte çalıştım. 2004 yılında ise kendi işyerimi kurdum. Küçük bir yerde başladım ve şu anda işleri büyüttük ve ailecek burada çalışıyoruz. İki çocuğum var. Eşim ve kızım benimle birlikte çalışıyor ve oğlum okuldan arta kalan zamanında yardımcı oluyor. 8 işçi çalıştırıyorum, aile fertleriyle birlikte bu sayı 12 kişi oluyor.
Kuru temizleme için 12 eleman çok değil mi?
Günlük 500-600 parça kıyafet temizliyoruz, bu miktar yoğun zamanlarda 900’e kadar çıkabiliyor. Bizim servisimiz de var. Elemanlardan iki tanesi zaten servis şoförü. Aynı zaman da beraber çalıştığımız iş yerleri var onlara yüzdelik veriyorum, onlar da benim adıma kıyafetleri topluyorlar. Şoförler ise iki günde bir kirli elbiseleri alıp temizleri bırakıyor. Bu şekilde beraber çalıştığımız yaklaşık 55 adet işyeri var tüm Gelderland bölgesinde. Arnhem Belediyesi, Arnhem Polis Teşkilatının ve İtfaiye’nin de işlerini biz yapıyoruz.
Anladığım kadarıyla burası daha çok Hollandalılara yönelik bir işyeri…
Evet müşterilerimizin yüzde 95’i Hollandalı, çok az bir kısmı Türk. Bunların da çoğunluğu tanıdık zaten. Kuru temizlemede bazı müşterileri kıyafetleri hemen iki saat içinde almak istiyor ama bu mümkün değil. Kıyafetlerin iki gün bizde kalması gerekiyor. İşimizi kaliteli yaptığımız için gerektiğinde birden fazla kez temizleme yapıyoruz.
Kuru temizlemede kıyafetler tam olarak hangi işlemlerden geçiyor?
Kuru temizleme işlemi özel makinalarda ve özel K4 adı altında kullandığımız kimyasal bir ilaç var, onunla oluyor. Bazı kıyafetlere, mesela yünlü kıyafetler, su değince bozulur. Bu yüzden son teknoloji makinalarla kimyasal temizleme yapıyoruz. Yıllar içerisinde şirketimize ciddi yatırımlar yaptık ve büyük makinalar aldık. Mesela bir makine 45 parça birden temizleyebiliyor. İşçilerin sağlığı için de böyle profesyönel makinalar lazımdı, sonuçta kimyasal ilaçlarla çalışıyoruz.
Şirketinize büyük yatırımlarda bulunmuşunuz, 55 ayrı noktaya temizlik kıyafetleri götürüyorsunuz belediye ve kurumlar anlaşmalar yapıyorsunuz. Bu anlaşmalar yıllık mı yapılıyor?
10 yıldır Arnhem Belediyesi’nin işlerini biz yapıyoruz.
Arnhem Belediyesi’nin işini nasıl aldınız?
Kendilerini ben bulmadım, onlar bana geldi ilk önce. Benden fiyat istediler, verdiğim fiyatı önce pahalı buldular. Ben de onlara bir ay boyunca gelecek kıyafetleri ücretsiz yıkayabileceğimi ve bu şekilde benden memnun kalıp kalmamalarını kontrol edebileceklerini belirttim. Kaliteli iş çıkardığımızı görünce işleri hep bana getirdiler ve 10 yıldır beraber çalışmaya devam ediyoruz.
Şu anda Elst Belediyesi ile de çalışıyoruz iki yıldır. Bunşların yanı sıra bazı daha küçük kuru temizleme firmaları, bendeki makinalar onlarda olmadığı için, bize günlük iş getiriyorlar. Onlara da günlük servis yapıyoruz.
Gelderland bölgesinin en büyük kuru temizleme şirketisiniz diyebilir miyiz?
Evet, kuru temizleme olarak en büyük biziz. Daha da büyüyebiliriz ama personel sıkıntısı yaşıyoruz. Bundan dolayı da haftanın 6 günü çalışmak zorunda kalıyor, tatile bile çıkamıyorum. Yaz tatilinde Türkiye’den gelen Türk Futbol Takımlarının buradaki kampları esnasında da takımların bütün çamaşırlarını biz yıkıyoruz
Mesai hiç bitmiyor diyebilir miyiz?
Haftada 6 gün çalışıyorum, yaz sezonunda ise haftada 7 gün çalışıyorum.
Kaçta kalkıyorsunuz sabahları?
Her gün sabah 6’da kalkıyorum ve işe geliyorum, eve vardığımda ise genelde saat 10 oluyor. Saat 7’ye kadar iş yerindeyim sonra TOV’da oluyorum. TOV’da bir görev aldım, 6 yıl boyunca yönetim kurulu üyesiydim, 2014’de de TOV’un başkanı oldum, bu yüzden epey yoğunum.
Aileye nasıl zaman ayırıyorsunuz?
Pazar günleri aileye ayırıyoruz. Gerçi birlikte çalışıyoruz zaten.
TOV’da uzun süre görevdeydiniz, şimdi başkansınız. TOV’a gelirsek şu an kaç üyesi var ve 2015 yılına, yani geçtiğimiz yıla bakarsak ne gibi etkinlikler oldu?
2014’de aldığımızda üye sayısı aynı kaldı. Ortalama 60 üyemiz var. Üyemiz aslında çok, fakat parayı ödemedikleri için sadece ödeyenleri sayıyorum. Normalde yüze yakın kayıt oluyor ama 60 tanesi falan ödemeyi yapıyor.
60 tane iş adamı ciddi bir rakam. Bütün Gelderland mi yoksa sadece Arnhem mi?
Sadece Arnhem. Önceden Nijmegen’de vardı, Nijmegen’in de kendi TOV’u kuruldu. Onu da biz yardım ederek kurduk orada, çünkü bizim için zor oluyordu eski yönetimdeyken. Artık orayı çıkardık.
TOV çok canlı. Hollanda’nın Rotterdam, Amsterdam’daki işadamları dernekleriyle yarışıyorsunuz. Bunu neye bağlıyorsunuz siz başkan olarak?
Burada bizim tek bir görüşümüz var. Arnhem halkı için uğraşıyoruz, esnaflarımızı bir arada tutabilmek için uğraş veriyoruz. Mesela her sene yılbaşı resepsiyonu yapıyoruz, buraya ortalama 200 civarında katılım oluyor. İftar yemeğimiz de öyle, her sene bunu yapıyoruz. Balık tutma, piknik gibi, ilk baharda, ‘yaz’a merhaba’ programı da yapıyoruz.
Geçen sene Hogeschool Arnhem ve Nijmegen HAN’da gençlerimize seminerler düzenledik. Staj problemi olanlara Arnhem Belediyesi ile birlikte HAN’da bir program yaptık. O da güzel bir program oldu, yani gençler için. Bunları çoğaltmak, bilgilendirmek, Arnhem halkıyla beraber, birlik ve beraberlik olması için programları artık fazlalaştırmak istiyoruz. Çünkü bir sene oldu geleli, yavaş yavaş bu sene daha fazla programımız olacak.
2016 yeni programlar olacak dediniz, yine gençler ve öğrencilerle mi bu programlar?
Zaten amacımız gençler. Biz staj arayan öğrenciler bize başvurdukları zaman bütün üyelerimize onların cv’lerini gönderiyoruz, peynir ekmek satar gibi satıyoruz. Senelik yüzün üzerinde öğrencimize staj yeri buluyoruz.
Arnhem’de Türk gençlerine yönelik staj yeri problemi yok denecek kadar az diyebilir miyiz?
Aynen, dediğim gibi öğrencilerin CV’lerini istiyoruz. Onları biz üyelerimize, hatta üye olmayan bazı şirketlerimiz de var, onlara gönderiyoruz. Onlar zaten hemen iletişime geçiyor. Ben kendim bulamıyorum, benim branşım tekstil, benim branşıma stajyer yok malesef. Ben stajyer bulamıyorum.
60 tane üye olarak yıl bazında belirli baktığınızda ne kadar ciroya sahip bu şirketler yani TOV tüm cirosuna baktığımızda nasıl bir sayı çıkıyor ortaya baktınız mı hiç?
Onu bir ara belirledik, belirlemeye çalıştık, onu net olarak hiç yapamadık. Çünkü sorduk, bir araştırma yaptık, net söylenmediği için.
O sorun devam ediyor mu, Türklerdeki net söylememe ‘hastalığı’?
Evet, kesinlikle net söylemiyorlar. Az olanlar çok, çok olanlar da az söylüyor. Bir de özelimize karışma gibi böyle bir tepki aldım. Ama büyük şirketlerimiz, yani 90 tane işçi çalıştıranımız var. Hatta bugün plaket verilecek. 25’in üzerinde personel çalıştıran 6 tane iş yerimiz var, bugün plaket vereceğiz 6 tane.