Avrupa Birliği ülkeleri, bahar aylarının yaklaşmasıyla birlikte yeni bir sığınmacı dalgasıyla karşı karşıya kalma korkusu yaşıyor.
Yüz binlerce sığınmacının Avrupa’ya yönelmesi üzerine hazırlıksız yakalanan Avrupa Birliği (AB), çözüm arayışlarını da hızlandırdı. AB düzeyinde soruna bir çözüm bulunamaması halinde Avrupa’da yeni bir insanlık dramı yaşanmasından endişe ediliyor.
Almanya’nın öncülüğünde AB Komisyonu, 160 bin sığınmacının üye ülkelere kota sistemine göre dağıtılması kararı aldı ancak sığınmacıların hedefinde olmayan özellikle Slovakya, Çek Cumhuriyeti, Polonya ve Macaristan bu karara itiraz etti ve iptal edilmesi için Avrupa Adalet Divanı’na dava açtı. Bu karar kapsamında şimdiye kadar sadece 583 sığınmacı yerleştirilebildi.
AB’nin, çözüm arayışları kapsamında, Yunanistan ve İtalya’da olmak üzere sığınmacıların kayıt altına alınacağı ve bakımlarının yapılacağı merkezler kurulması hedefleniyor ancak hem bu ülkelerin itirazları nedeniyle hem de bu merkezlerin de yeterli olmayacağı gerekçesiyle bu proje henüz hayata geçirilemedi.
AB’nin en büyük umudu Türkiye
AB sığınmacı sorununu çözebilmek için Türkiye ile yapılan anlaşmayı en makul çözüm olarak görüyor. Anlaşma, AB’nin yük paylaşımı kapsamında her yıl Türkiye’den 250 bin sığınmacı alması, Suriyeli sığınmacılar için 3 milyar avro yardımda bulunması, Ege Denizi’inde insan kaçakçılığının önlenmesi ve yasa dışı yollarla Yunanistan’a ulaşan sığınmacıları geri iadesini öngörüyor. Ancak söz konusu anlaşmanın uygulanmasında ortaya çıkan problemlerin çözülmesi amacıyla 18 Şubat’ta Brüksel’de yapılması planlanan zirve, Ankara’da meydana gelen terör saldırıları nedeniyle iptal edilmişti. Toplantının mart ayı başında yapılması bekleniyor.
“Avrupa’ya aylık ulaşan sığınmacı sayısı yeniden 100-150 binlere çıkabilir”
Düşünce kuruluşu Avrupa İstikrar İnisiyatifinin Kıdemli Analisti Alexandra Stiglmayer, yaptığı açıklamada, AB’nin Türkiye ile işbirliği içinde yeni önlemler almadığı müddetçe, havaların ısınmasıyla birlikte Avrupa’ya gelen sığınmacı sayısının artacağını söyledi. Ocak ayında 60 bin, Şubat ayında ise 35 bin sığınmacının Yunan adalarına ulaştığını kaydeden Stiglyamer, “Eğer bir an evvel daha fazla bir şeyler yapılmazsa, Avrupa’ya aylık ulaşan sığınmacı sayısı yeniden 100-150 binlere çıkabilir” dedi.
AB’nin 160 bin sığınmacıyı üye ülkelere yerleştirme planının başarısız olduğunu, başarılı olsa bile sığınmacı sayısını azaltmaya yetmeyeceğinin anlaşıldığını kaydeden Stiglmayer, bazı AB üyeleri ve Balkan ülkelerinin Makedonya-Yunanistan sınırına duvar örülmesi gibi tehlikeli düşünceler içerisine girdiğini aktardı. Stiglmayer, “Sığınmacıların engellenmesi için duvar örülürse ve güç kullanılırsa bu korkunç olur” ifadesini kullandı.
Sığınmacıların Avrupa’ya yeniden akın etmesi halinde aşırı sağcıların güçlenebileceğine veya sığınmacıların sınırlarda engellenmesi halinde ise insanlık dramları yaşanabileceğine dikkati çeken Stilmayer, “En iyi çözüm, Türkiye ile yakın işbirliği içerisinde çalışmaktır” dedi.
Türkiye ile daha yakın işbirliğine gidilmediği müddetçe AB’nin yeni krizle karşı karşıya kalacağına inandığını kaydeden Stiglmayer, sözlerini şöyle sürdürdü:
“AB’nin istekliler koalisyonu ülkeleri, önemli sayıda sığınmacıyı yük paylaşımı kapsamında almalı ve yerleştirmelidir. AB ayrıca Türkiye’ye verdiği sözleri bir an evvel yerine getirmelidir. Bunun karşılığında Türkiye ise Yunan adalarına ulaşan sığınmacıları geri almalıdır. Böylece bu rota sığınmacılar için cazip olmaktan çıkacaktır. Yunan adalarına ulaşan sığınmacıların bir kaç gün içinde Türkiye’ye geri gönderilmesi, sığınmacıların hayatlarını riske atmaması ve paralarını insan kaçakçılarına kaptırmamaları anlamına gelir.”
Türkiye ile varılan anlaşmaya ve kayıt merkezlerinin kurulmasına sıcak bakan Yunanistan, sığınmacıların ya Avrupa’ya gitmelerine izin verilmesini, ya da bir an evvel Türkiye’ye iade edilmesini savunuyor. Yunanistan, Schengen anlaşmasının askıya alınmasına ve sınır kontrollerinin artırılmasına veya sınırların kapatılmasına karşı çıkıyor. BM verilerine göre 2015 başından itibaren Yunanistan’a ulaşan sığınmacı sayısı 955 bini aştı.
