Türkevi Araştırmalar Merkezi Başkanı Veyis GÜNGÖR Hollanda seçimlerini değerlendirdi:
Yerel partilere rağbet artarken, geleneksel partilerde oy kaybı yaşandı.
“Geçtiğimiz çarşamba günü Hollanda’da Bedeliye Meclisi seçimleri yapıldı. 400’e yakın belediyede yapılan seçim sonrasında, iktidar partileri PvdA (Sosyal Demokrat İşçi Partisi), VVD (Liberal Parti) ile birlikte, ana muhalefet partisi Hıristitan Demokratlar CDA büyük oy kaybederken, D66 (Sosyal Liberal Demokratlar 66) partisi seçimlerin galibi oldu. Kazananlar arasında Sosyalist Parti ve yerel partiler de yer aldı.
19 mart seçim sonuçları, Hollanda’da artık siyasetin yeniden şekillenmeye başladığını haber vermektedir. Zira seçim sonuçları, adeta başta iktidar partileri sosyal demokratlar ve liberaller olmak üzere, ideolojik partileri nadas’a bırakma mesajını veriyor. Bunun en çarpıcı örneği Amsterdam’da yaşanmıştır. PvdA Sosyal Demokrat İşçi Partisi, adeta kalesi olan Amsterdam’ı 68 yıllık bir aradan sonra kaybetmiştir. Birinciliği sosyal-liberal D66 (Demokratlar 66) partisine kaptırmıştır. Amsterdam’da hezimetin faturasını genç ve tecrübesiz politikacı, aynı zamanda yazar Pieter Hilhorst ödemiş ve onurlu bir şekilde Meclis Grubu Liderliğini bırakmıştır. PvdA dört yıl öncesine göre, büyük şehirlerde, Eindhoven hariç, Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Groningen ve Tilburg’da yenilgiye uğramıştır.
YEREL PARTİLER
Diğer taraftan seçmenin yerel partilere yöneldiği gözlenmiştir. Oyların yüzde 30’una yakın bir bölümünü alan yerel partiler, bundan böyle Hollanda siyasetinde önemli aktörler olarak yerlerini alacaklardır. Aralarında Türkler’in ve diğer yabancıların da yer aldığı yerel partilerin, bu seçimlerde yüzde 4,9 oranında bir oy artışıyla rekor kırmışlardır. Yerel partiler arasında, Den Haag’da seçimlere katılan İslam Demokratlar 2 sandalye, NIDA Rotterdam da 2 sandalye ve Birleşik Arnhem de 1 sandalye kazanmıştır. Kesin sonuçların açıklanması hafta başını bulacaktır.
28 yıl süreyle seçme ve seçilme hakkına sahip olan Hollandalı Türkler artık bundan böyle, yerleşik siyasi partilerde mi yoksa yerel partilerde mi siyasi mücadelenin yapılacağını tartışacaklardır. Tabii ki önümüzdeki dönemde yerel partilerin demokrasiye katkıları ve yönetimde etkileri, Hollanda siyasetinin önemli tartışma konuları arasında yerini almıştır.
KATILIM
Seçimlere % 43 katılımın, dört yıl öncesiyle hemen hemen aynı düzeyde olduğu gözlemlenmiştir. Bu durum, seçim öncesi vatandaşın siyasete güvensizliğinden kaynaklanmıştır. Seçim öncesi yapılan anketlerden de anlaşılacağı üzere, vatandaş siyasete güven duymayarak sandığa gitti. Zira seçim öncesi her üç seçmenden biri, “Politikacılar dinlemiyor, oy kullanmanın bir anlamı yok” derken, her dört kişiden biri, “Politika ve partiler hakkında yeterli bilgiye sahip değilim” diyor ve her beş kişiden biri de “Politika ilgimi çekmiyor” ve “İzlenen politikaları protesto ediyorum” diye düşünmekteydi.
IRKCI GELİŞMELER
Almere ve Den Haag şehirlerinde istediği başarıyı elde edemeyen ırkçı parti PVV, dört yıl öncesine göre oy kaybı yaşamıştır. Seçim akşamı sonuçların açıklandığı bir sırada, parti üyelerine, “Hollanda’da çok mu, az mı Faslı istiyorsunuz?” sorusunu soran ve salondakilerin de hep bir ağızdan “Az, az” diye karşılık vermesiyle yeni bir tartışma dönemi başlatan ırkçı Wilders, hem Hollanda medyasında hem de dış medyada kendisine yer bulmayı başarmıştır. İlk defa bir etnik grubu hedef alarak ‘kin ve nefret’ yayan Wilders hakkında yüzlerce suç duyurusunda bulunulmuş, siyasiler ve kamuoyu harekete geçmiştir.
GELECEĞİMİZ
Evet, 19 mart belediye seçimleriyle Hollanda’da yeni bir siyaset dönemi başlamıştır. Bu dönem, vatandaşın siyasilere güveninin yeniden kazanılması başta olmak üzere, yerel siyasi aktörlerin yönetimlerde etkin olması, geleneksel siyasi partilerin ‘nadas’da dinlenirken kendilerine çeki düzen vermelerine imkan verecektir.
Ayrıca, 2015 yılından itibaren merkezi hükümetin bazı görevlerini yerel yönetimlere devretmesiyle, aktif birey ve sivil toplum kuruluşlarının, toplumda görev ve sorumlulukları başta olmak üzere, misyon ve hizmet alanlarını yeniden gözden geçirmelerini beraberinde getirecektir.
Seçim sonuçlarının başta Hollanda olmak üzere, Avrupa ve tüm insanlık için hayırlara vesile olmasını dilerim.”
