Hollanda Türkevi Araştırmalar Merkezi tarafından, 6 Şubat Türkiye depreminin birinci yıl dönümünde, Amsterdam’da bir toplantı yapılmıştı. Toplantıda, bir yıl önce, Kahramanmaraş merkezli deprem sonrası, Hollanda’dan Türkiye’ye yapılan yardımlarla ilgili yapılan bir araştırmanın sonuçları açıklanmıştı. Türkevi Araştırmalar Merkezi ve bir grup akademisyen tarafından yapılan alan araştımasının sonuçları çeşitli medya organlarında geniş bir şekilde yer almıştı.
Toplantının ardından gelen günlerde, gerek Hollanda’dan ve gerekse Türkiye’den, Giro 555’i oluşturan yardım kuruluşlarının nasıl çalıştığına dair çeşitli sorular aldım. Hatta, Türkiye’den bazı kuruluşların, Giro 555’e yapılan proje müracaatlarına verilen olumsuz cevaplarının örneklerini gönderenler oldu. Sorulardan, Giro 555’i oluşturan Hollanda yardım kuruluşlarının nasıl çalıştıkları hakkında yeterli bilgiye sahip olunmadığı anlaşılıyordu.
Giro 555’i oluşturan Hollanda yardım kuruluşlarının nasıl çalıştıklarına girmeden önce, Giro 555’i kısaca anlatmaya çalışayım.
Giro 555 olarak bilinen ‘Birlikte Çalışan Hollanda Yardım Kuruluşları’, dünyada yaşanan büyük felaketler sonrası harekete geçerek, kampanyalar yapan Hollanda merkezli bir üst kuruluştur.
CARE Nederland, Cordaid, Kerk in Actie, Nederlandse Rode Kruis, Oxfam Novib, Plan International, Save the Children, Stichting Vluchteling, Terre des Hommes, UNICEF Nederland ve World Vision gibi 11 farklı yardım kuruluşundan oluşan Giro 555, ulusal kampanyasını aynı zamanda büyük şirketler, okullar, dini merkezler, spor dernekleri ve televizyon programlarının destekleriyle birlikte yürütmektedir.
Hatırlayacağınız gibi, Giro 555, 15 Şubat 2023 Çarşamba akşamı Türkiye ve Suriye’deki depremzedeler için ulusal yardım kampanyası düzenlemişti. Kampanyada toplanan yardım miktarı, 31 Ekim 2023 tarihi itibarıyla 127. 176. 970 Avro oldu.
Giro 555’in yayınladığı ara rapora göre, 6 Şubat – 31 Ekim 2023 tarihleri arasında Türkiye’ye 21.415.272 Avro, Suriye’ye de 19.407.720 Avro yardım yapılmış.
2025 yılının Şubat ayına kadar başvuru kabul edecek olan Giro 555’i oluşturan kuruluşlarda, Türkiye ve Suriye için 76 milyon Avro kaldı.
Peki bu miktar, önümüzdeki yılın Şubat ayına kadar nasıl değerlendirilecek?
Bu süreçte, Hollanda Türklerine, kuruluşlarına düşen görev var mı?
Yapılacak yardımların bölgeye ulaşması, öncelikle, Giro 555’i oluşturan 11 kuruluşun görevidir. Bir yıldır, Türkiye ve Suriye’ye yapılan yardım aynı yolla devam edecektir. Bu kuruluşların bazıları deprem bölgesinde kendileri proje ve faaliyet yaparken, bazıları da bölgede bulunan kurum ve kuruluşlarla birlikte çalışmaktadırlar. O halde, deprem bölgesinde etkin olan yardım kuruluşları başta olmak üzere, belediyeler, okullar, muhtarlıklar ve toplumu temsil eden kuruluşlar yoluyla yardımlar yerine ulaşacaktır.
Yardımların bölgeye ulaşmasında, deprem bölgesinde aktif olan kuruluşların da harekete geçmeleri ve proje hazırlamaları gerekmektedir. Bunun için üç aşama bulunmaktadır. İlk iş Giro 555’i oluşturan yardım kuruluşlarının çalışma metodu ve bu kuruluşun yardım için öncelik gösterdiği konu ve alanlar bilinmelidir.
Bu iki yol, yani 11 Hollanda yardım kuruluşunun proje ve faaliyetleri ve deprem bölgesinde aktif kurum ve kuruluşların harekete geçmesi yanı sıra, bir de Hollanda Türk toplumunun yapacağı girişimlerle, yardımların bölgeye ulaştırılması sağlanabilir. Türk kuruluşları veya bireyler, yardım sürecini yakından takip ederek, gerekirse, hem Hollanda yardım kuruluşlarına hem de bölgedeki etkin kuruluşlara etki edebilirler.
Daha somut bir öneri ise, gerek Türkiye’deki kuruluşların proje hazırlamalarının teşvik edilmesi, gerekse Hollanda Türk toplumunun yardım faaliyetlerinin daha koordineli ve optimal bir şekilde yürütülmesi için bir çalışma grubu hayata geçirilebilir. Ama, önce Hollanda kalkınma iş birliği kuruluşlarının çalışma sistemini bilmemiz gerekir…