Koronadalgası sonrası Avrupa genelinde havalimanlarında çalışanların sayısı azalırken, yolcu ve uçuş sayılarının artması sonucunda uluslararası yolcuların mağduriyetlerini birlikte getirmekte. Kayıp, hasarlı ve geç ulaşan valizler, tatile başlamadan vatandaın tatilini ne yazık ki zehir ediyor. Konuyla ilgili Lahey’de hukuk danışmanı olarak görev yapan Funda İLERİ’ye tatilini geçirdiği Kuşadası’nda ulaşıp vatandaşlarımızın bu alanda mağdur olmamaları için sahip oldukları haklarını sorduk.
Hukuk Danışmanı Funda İleri
Funda Hanım, “Valizim kayboldu” diyenler nasıl bir yol izlemeliler? Seyahat edenlerin bu konularda hakları nelerdir?
Öncelikle hemen bir PIR formu doldurun. Bavulunuzun kaybolduğunu, hasar gördüğünü veya geciktiğini öğrenir öğrenmez bunu derhal bildirmelisiniz. Tüketiciler Derneği, “Önemli verileri bu şekilde güvence altına alırsınız” diye açıklıyor. Havayolunun bagaj servis masasına gidin ve PIR (Mülkiyet Usulsüzlük Raporu) adı verilen formu isteyin. Bunu yerinde doldurun. Ardından, güvende tutmanız gereken kopyalar alacaksınız. PIR formu, hasar talebi için ihtiyaç duyacağınız bir referans veya dosya numarası içerir. PIR formu ile bagajınızı çevrimiçi olarak, örneğin uçtuğunuz havayolunun bagaj sayfalarında bulabilirsiniz.
Valizleri teslim etmeden ne yapmalıyız?
İlk olarak herhangi bir mağduriyetinizi en aza indirmek için hazırlıklı olmakta fayda vardır. Tatiliniz için yaptığınız ön harcamalarınızın fişlerini mutlaka ayırmanızı veya telefonuzla fotoğraflarını çekip kopyalarını bulundurmanızı tavsiye edebiliriz. Valizinizin fişini dahil diş görünümünü ve iç kısmının fotoğrafını çekmenizi öneririz. Ayrıca üzerine isminizi, adres- ve iletisim bilgilerinizi görülecek şekilde belirtilmesinde fayda var. Bazı yolcular ‘airtag’ gibi teknik cihazlara başvurmaktadır. Olası bir kayıp durumuna hazırlıklı olmak için, en azından valizlerinizin hangi ülkede bulunduğunu teyit etmek mümkün olması içindir.
Daha sonra valizin gelmemesi sonucunda veya kayıp halinde yapılan masrafların makbuzlarını mutlaka ayırmanız gerekir uçak firmanıza ulaştırmak ve mağduriyetinizin giderilmesini için. Valizlerinizde zarar meydana çıkması durumunda mağduriyetinizi karşılanması 1600 Euro miktarına kadar çıkabilir. Bunun için uçaktan indiğinizde hasar veya valizinizin ulaşmadığını belirten bir form doldurmanız gerekir. Kimliğinize ve uçuşkartınızın kopyalarına bu durumda ihtiyaç olacaktır. Bu durumda doldurulan formun tekrar bir fotoğrafını kendiniz için de çekmeniz tavsiye edilir.
21 gün içinde bulunamayan bir valiz resmi olarak kayıp ilan edilir ve üç hafta içerisinde bunu uçak firmanıza bildirmeniz gerekir. Valizin gecikmesi sonucunda ulaştırma masrafları yine firmaya ait olacaktir. Gecikme sonucunda yaptığınız masraflarının fişlerini yine uçak firmanıza ulaştırmanız gerekir. Eğer hava yolu şirketin bu mağduriyetinizi gidermek istemezse alternatif olarak seyahat sigortanıza yönlenebilirsiniz. Ancak tüketici haklarına göre sigortanız daha düşük bir miktar karşılar.
Sorun yaşamanız durumunda tüketici haklarına veya ucak seyahatleri mağdurlarına yardımcı olan ücretsiz özel hukuk bürolara yönlenmeniz de gerekebilir.
Son olarak diğer bir konu seyahat rötarların Avrupa içerisinde 3 saatten fazla olması durumunda tekrar mağduriyetinizin zararını giderilmesi açısından haklarınız doğmaktadır. Ayrıca seyahat sırasında hava yolu firmanın mutlaka içecek ve yiyecek sunması gerektirmektedir. Bu sunulmazsa kendi yaptığınız masrafları havalimanında yemek içmek vs. gibi yaptığınız harcamaları hava yolu şirketinden karşılamaları yine haklarınızın arasındadır.
Değerli okuyucularımıza iyi tatiller diler ve mağdur kalmanız durumunda özet olarak mutlaka haklarınızı aramanızı öneriyorum.
Röportaj/Haber: Sedat TAPAN
