Tweede en derde generatie kinderen van gastarbeiders die voorzichtig de treden betraden van het Nederlands onderwijs werden meteen om hulp gevraagd door de eerste generatie. Niet alleen moesten ze tolken en vertalen voor hun ouders maar ook voor de buren, kennissen en zelfs onbekenden die ze tegenkwamen in de moskee of andere gelegenheden. Ook ik kan de momenten niet vergeten dat ik ergens binnenstapte en een oudere man naar me toe stapte en wij met brieven van de gemeente of een ander instantie ergens in een hoek gingen zitten. Ik moest de brieven doorlezen en vertalen. Ook vertrouwelijke documenten zoals arts- en advocatenverslagen. Niet alleen maar vertalen maar ook tolken was een bezigheid dat veelvuldig moest worden uitgevoerd. Je ging toen mee naar de huisarts om de meest bizarre kwalen als 12-jarig kind te vertalen.
Wij moesten haar als kinderen vaak helpen vertalen bij de dokter of in de supermarkt. Zo kreeg je op jonge leeftijd al een belangrijk verantwoordelijkheidsgevoel voor je ouders. Dat zijn eigenlijk geen dingen waar een kind zich mee bezig moet houden. Nora Asrami[i]
Op jonge leeftijd begon het met vertalen bij het boodschappen doen en op mijn vijftiende schreef ik een bezwaarschrift. Ik was een soort supervertaler. Ayla Ekiz, officier van justitie bij het Openbaar Ministerie.[ii]
Gelukkig bestaat er ook zoiets als tolkentelefoon, vooral in de zorg een must. Helaas wordt dit bedreigd door de huidige regering. Diverse koepels van zorgaanbieders en enige honderden individuele zorgaanbieders hebben op 6 juni een petitie aangeboden aan minister Schippers. In deze petitie vragen zij de minister af te zien van haar voornemen om de bestaande vergoeding voor de tolk- en vertaaldiensten per 2012 af te schaffen. Schippers wil de patiënten zelf de verantwoordelijkheid geven om Nederlands te spreken of een tolk te regelen om zo te besparen op kosten. Die verantwoordelijkheid ligt echter bij de arts, vindt de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV). “Immers, de dokter kan zonder tolk niet voldoen aan zijn wettelijke verplichting om zorg te leveren die aan de eisen in de Kwaliteitswetten voor de zorg voldoet. Wanneer er geen tolk ingeschakeld kan worden blijft de arts in gebreke”, zo stelt men op de site van de LHV.
In de brief van de minister wordt geopperd dat de patiënt zelf iemand mee kan nemen ‘zodat patiënt/cliënt en zorgverlener elkaar beter begrijpen.’ Overigens gebeurt het in de praktijk veelvuldig dat patiënten een familielid of kind meenemen naar de arts om te tolken. Dit kan soms werken, maar heeft vooral nadelen. Tolken is een vak op zich en van familieleden kan geen professionaliteit op dit terrein worden verwacht. Kinderen van patiënten doen dit soms tegen hun zin of schamen zich. Of ze worden te veel belast, bijvoorbeeld als ze slecht nieuws moeten overbrengen, staat in een artikel op Mikadonet.nl
Binnen korte tijd zullen wij ook een actie starten om deze vreemde bezuinigingsmaatregel te voorkomen. Mocht je hieraan willen deelnemen mail ons op info@nieuwegeneratie.net
(Endnotes)
[i] Boek: “Grenze(nl)loos Vertrouwen”
[ii] Boek: “Turkse afkomst, Nederlandse toekomst” uitgebracht door Stichting de Nieuwe Generatie.
