New York’ta BMGK’ya karşı ”Dünya Beş’ten Büyüktür” kampanyası
New York’ta Birleşmiş Milletler’deki (BMGK) karar mekanizmasının demokratikleştirilmesi amacıyla ”Dünya Beş’ten Büyüktür” kampanyası başlatıldı.
BM 60. Genel Kurul görüşmeleri sırasında, Başkan Obama’nın kaldığı otelin hemen karşısındaki Marriot Oteli’nde düzenlenen toplantıda, ”Dünya Beş’ten Büyüktür” kampanyasının lansmanı gerçekleştirildi.
Türkiye’den Genç Siviller’in ortağı olduğu uluslararası bir sivil ağ tarafından iki yıl boyunca yürütülecek kampanya için veto hakkına sahip ülkelerden ABD, İngiltere ve Fransa’da yayınlanan gazetelere ilan verilmeye başlandı.
BM’ye üye 193 ülke olmasına karşın sadece 5 ülkenin veto yetkisini kendi ulusal çıkarları doğrultusunda kullanmalarıyla uluslararası sorunların çözüm yollarının tıkanmasına neden BM’nin siyasi organı BM Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) yapısını hedef alan ”Dünya 5’ten Büyüktür” kampanyasının tanıtımı, Alamet-i Farika reklam ajansının kampanya için çektiği klibin gösterimiyle başladı.
Toplantıda konuşan Sana Uddin, BMGK’nın üyelerinin 2. Dünya Savaşı’ndan itibaren sahip oldukları veto haklarını defalarca kullandıklarını belirtirken, antidemokratik yapıdaki BMGK’nın veto hakkı enstrümanıyla insan hakları ve uluslararası hukuk açısından ciddi sorun teşkil ettiğini ifade etti.
Eski dünya düzeninin değişim çağrısının yapılma zamanının geldiğini belirten Uddin, ”Artık dünyanın beşten büyük olduğunu söyleme zamandır” dedi.
Daha sonra söz alan Beybin Somuk ise bugüne kadar BMGK üyelerinin 269 kere veto hakkını kullandığını ve bu kararların hepsinin ülkelerin kaderini etkilediğini ifade etti. Bir veto hakkının 200’ye yakın devletin toplam oylarından daha büyük olduğunu belirten Somuk, veto hakkı olan 5 ülkenin neden seçildiğinin sorgulanabileceğini belirtti.
Somuk, ”Dünya Beş’ten Büyüktür” kampanyasının İstanbul, Brüksel, Brezilya ve Güney Afrika’da düzenlenecek toplantılarla devam edeceğini belirtti, kampanyaya dünyaca ünlü isimlerin sosyal medyadan desteklerini açıklayacaklarını ifade etti.
Somuk, veto hakkına sahip beş ülkede yayınlanan Washington Post, Le Monde ve Guardian gazetesinde ilanlar verildiğini ancak Moscow Times ve China Daily gazetelerinin ilanı önce yayınlayacaklarını bildirmelerine rağmen son anda yayınlamaktan vazgeçtiklerini söyledi.
Gazetelere verilen ilanda yer alan “Dünya Beş’ten Büyüktür” başlıklı çağrı metninde, BMGK üyelerinin veto yetkilerinin ulusal çıkarları çerçevesinde kullandıkları belirtilerek, BMGK’nın meşruiyetinin artırılması, iyi yönetim ve adil temsil için ”artık dünyanın beşten büyük olduğunu söyleme zamanıdır” ifadesine yer verildi.
Öte yandan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da BM Genel Kurul’undaki konuşmasının bir bölümünde, BMGK’nın antidemokratik yapısına dikkat çekerek, ”Dünya Beşten Büyüktür” dedi.
