Avrupa Birliği (AB), yeni Komisyon Başkanı’nın kim olacağı yönündeki tartışmaların damga vurduğu iki günlük zirvenin son gününde, Rusya’nın etki alanında tutmak istediği eski Sovyet Bloku ülkeleri Ukrayna, Gürcistan ve Moldova ile üyeliğe doğru ilk adım olarak görülen Ortaklık Anlaşması imzaladı.
İmza töreninde konuşan AB Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy, anlaşmanın imzalanmasının, Avrupa için ve bu üç ülkeyle ilişkiler açısından çok önemli olduğunu belirterek, imzaların varış noktası kadar başlangıç noktası da olduğunun altını çizdi.
Van Rompuy, “Seçtiğiniz yol bu ve AB, bu yolda hep yanınızda olacak” dedi.
Ukrayna, Gürcistan ve Moldova’nın kendi etki alanında kalmasını tercih eden Rusya, bu ülkelerin AB ile yakınlaşmasına sıcak bakmadığını açıkça gösteren bir politika izliyor. Gelecek nesillerin “bu tarihi günü” hatırlayacağını belirten Van Rompuy ise “Bu anlaşmada ya da AB’nin yaklaşımında Rusya’ya zarar verecek herhangi bir unsur yok” dedi.
AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso da hem üç ülke hem de Avrupa’nın tamamı için tarihi bir gün olduğunu belirterek, “Bu anlaşmalar olumlu anlaşmalar. Bu anlaşmalar bir şey için, birisine karşı değil” diye konuştu.
Barroso, anlaşmaların imzalanmasının, AB’nin ortaklarıyla işbirliğinde son nokta değil, birlikte çıkılan yolculuğun başlangıç noktası olduğunu vurgularken, Gürcistan Başbakanı Irakli Garibaşvili, Avrupa entegrasyonunda yeni bir aşamaya geçildiğini belirterek, “Avrupa’yı sadece siyasi tercih olarak görmüyoruz. Gürcistan her zaman kendisini Avrupa kültürünün bir parçası olarak gördü. Tarihte Avrupa ile bağlarını hiç koparmadı” dedi.
Moldova Başbakanı Lurie Leanca da “Moldova ve AB artık birleşti. Bu tarihi günü sadece tek kelimeyle özetleyebilirim: gelecek” ifadelerini kullandı.
Normal şartlarda AB ile Ortaklık Anlaşması’nı 29 Kasım 2013’te, Doğu Ortaklığı Zirvesi’nde imzalaması gereken ancak Rusya’nın devreye girmesiyle son anda imza atmaktan vazgeçen Ukrayna’nın yeni seçilen Devlet Başkanı Petro Poroşenko, “Ne kadar büyük bir gün. Bağımsızlıktan bu yana en önemli gün” diye konuştu.
Ortaklık Anlaşması, imza atan ülkelerin AB pazarına girişini kolaylaştırdığı gibi derin ekonomik entegrasyon olanağı da sağlıyor. Bu anlaşma kapsamında yer alan Derin ve Kapsamlı Serbest Ticaret Anlaşması (DCFTA), daha önceki uygulamalardan farklı bir uygulama olarak dikkat çekiyor.
Ortaklık Anlaşması, ekonomik boyutunun yanı sıra siyasi alanda da AB ile yakınlaşma sağlıyor. Ancak bu yakınlaşmanın sağlanabilmesi için bu belgeye imza atan ülkelerin geniş yelpazeye yayılan reformlar gerçekleştirmesi gerekiyor.
Şu ana kadar AB’nin Ukrayna, Gürcistan ve Moldova ile Ortaklık Anlaşması imzalamasına çok büyük ve görünür nitelikte tepki vermeyen ve sürece müdahil olmadığı izlenimi yaratmaya çalışan Rusya’nın, özellikle ticari alanda cezalandırıcı manevralar yapması ihtimali Brüksel’de yüksek sesle dile getiriliyor.
